یکی از کلیدی‌ترین بخش‌های سیستم‌های برودوتی مانند یخچال و فریزر فروشگاهی، گاز مبرد است. وظیفه اصلی این گازها با استفاده از تبخیر و میعان، خنک کردن محفظه داخلی یخچال و یا فریزر است. بخار مبرد در کمپرسور فشرده می‌شود و به صورت بخار داغ به لوله‌های کندانسور انتقال داده می‌شود، بخار داغ در کندانسور گرمای خود را از دست داده و سپس با افزایش حجم در شیر انبساط، بخار مبرد تبدیل به مایع خنک می‌شود و در لوله‌های اواپراتور جریان می‌یابد، در داخل لوله‌های اواپراتور، گرمای اجسام و یا مواد غذایی داخل کابین یخچال را می‌گیرد و مجدد به بخار تبدیل می‌کند.
کلیه افرادی که در امر نگهداری تجهیزات برودتی صنعتی مشغول به کار هستند در طی یک روز با طیف گسترده ای از کارها مواجه هستند. نصب، تعمیر، نگهداری و راهبری یک سیستم در طی مدت بهره برداری تجهیزات برودتی از جمله وظایف این افراد می باشد. بنابراین آموزش مداوم و کسب مهارت های لازم در این راستا از جمله اهداف اصلی تشکیلات پشتیبانی شرکت ایران استیل است.
این بخار توسط کمپرسور مکیده شده و این چرخه ادامه پیدا می‌کند. پس با استفاده از تبخیر و میعان مبرد و جریان پیدا کردن آن در کمپرسور، کندانسور، شیر انبساط و اواپراتور گرمای مواد غذایی داخل یخچال گرفته می‌شود تا این مواد خنک باقی بماند و فساد نشود. در گذشته نه چندان دور از از گاز آمونیاک برای خنک کردن یخچال‌ها استفاده می‌شد، اما به دلیل سمی بودن این نوع گازها استفاده از آن ممنوع اعلام شد و جای خود را به گاز کلرو فلوئورو کربن یا همان CFC داد که بیشتر در صنایع به نام گاز فریون شناخته می شود.
از گاز فریونی بیشتر در کولرهای گازی، چیلرها و یخچال‌ها استفاده می‌شود. استفاده از گازهای CFC به قرن بیستم بر می گردد. در ابتدای سال 1930 میلادی گازی به نام فریون 12 به صورت آزمایشی تولید که غیر قابل اشتعال بود در تنفس آن هم سمی نبود و مشکلی ایجاد نمی‌کرد. همین موضوع باعث شد تا فریون 12 به سرعت در این صنعت جای خود را باز کند و جایگزین مناسبی برای مبردهای گذشته بود.
اما بعد از گذشت چندین سال این گاز در خطری بزرگی برای زمین گرمایی بود و یکی از دلایل اصلی از بین رفتن لایۀ اوزون شناخته شد و طبق اعلام سازمان محیط زیست جهانی استفاده از فریون 12 برای همیشه از چرخه تولید در این صنعت بزرگ کنار رفت. امروزه از گازهای فریون به همراه دیگر گازهای مبرد به صورت ترکیبی استفاده می‌شود و گاز فریون R290 به عنوان مبرد مناسب در کاربرد دارد.
انواع گازهای مبردی که امروزه مورد در این صنعت مورد استفاده قرار می‌گیرد نام و کاربردهای گوناگون دارند که در ادامه به صورت مختصر با آنها آشنا می‌شویم. گاز یخچال فریزر R290 گاز یخچال فریزر R404 گاز R404 یکی از بهترین نوع گاز مبرد یخچال فریزر است و کاربرد زیادی در دارد. این گاز که جایگزینی مناسب برای گاز R502 و R22 است، برای کاربری های دمای پایین و متوسط، کاربرد دارد. گاز R404 برای سیستم‌های برودتی در کارخانه‌ها، فروشگاه‌های بزرگ، سردخانه‌های متحرک مانند کامیونت‌ها، نیسان‌ها و تریلرهای یخچالی، قابل استفاده است. گاز یخچالی R507 گاز یخچالی R507 هم یکی دیگر از جایگزین‌های گاز مبرد R22 است و همچنین یکی از معروف‌ترین گازها در این صنعت به حساب می‌رود.
بسته‌بندی‌های مخصوص و سیلندرهایی که برای این گاز، تعبیه شده است، مجهز به دستگاه فشار باقیمانده (RPD) هستند تا اطمینان حاصل شود که مبرد استفاده شده یا هر ماده دیگری نمی‌تواند دوباره به داخل سیلندر وارد شود. نتیجه گیری برای ساخت هر سیستم سرماسازی به یک گاز مبرد نیاز است. از گذشته تا به امروز این گازهای مبرد تغییراتی زیادی داشتند و امروز این گازها با تغییر فرمول‌های شیمیایی و ساختار به گازی تقریبا سالم و به دور از آلودگی محیطی تبدیل شده‌اند.
ملاک انتخاب گازها خواص ترمودینامیکی مناسب و شاخص GWP پایین آن است. این شاخص به پتانسیل زمین گرمایی معروف بوده و هرچقدر به صفر نزدیک‌تر باشد، گاز مبرد برای محیط زیست خطر کمتری خواهد داشت. امروزه بیشتر از گازهای مبرد ترکیبی در ساخت وسایل سرماساز مانند یخچال‌های فروشگاهی استفاده می‌شود. جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص انواع گاز مبرد یخچال با کارشناسان بهسرما در تماس باشید.
گاز مبرد یخچال فریزر و کولر اتومبیل R134 a
– گاز مبرد R290 یا پروپان
– گاز مبرد R404A
لذا موقع شارژ حتما باید به صورت مایع شارژ شود. روغن سازگار با آن برخلاف R22 که معدنی است، از جنس روغن مصنوعی یا پلی استر می باشد. فشار برگشت و فشار رفت این گاز حدودا ۲۰ درصد بیشتر از گاز R22 می باشد.
– گاز مبرد R410A
نکته مهم این که سیستمی که برای R22 طراحی شده را نمی توان با R410 شارژ کرد. به دلیل ترکیبی بودن این گاز حتما باید به شکل مایع، گاز شارژ شود تا از اختلاف درصد ترکیبی گاز جلوگیری شود.
نکته مهم: برای شارژ گاز تکمیلی (بر خلاف گاز R407) نیاز نیست کل گاز تخلیه شود و دوباره شارژ گاز کامل شود، بلکه باید فقط به صورت مایع شارژ گاز تکمیلی شود.
– گاز مبرد R436
– گاز R407c
نکته مهم این گاز این است که حتما باید مایع شارژ شود و اگر سیستمی که گاز مبرد R407C دارد و گاز آن کم شده است و نشتی داشته حتما تمام گاز مانده خالی و دوباره سیستم شارژ شود. رنگ کپسول این گاز نارنجی سوخته است.