در بازار متنوع کاشی و سرامیک، تشخیص کیفیت واقعی محصولات کاری ساده نیست. بسیاری از افراد در هنگام خرید با واژه‌هایی مانند درجه یک، درجه دو و حتی درجه سه مواجه می‌شوند، بدون آنکه دقیق بدانند این درجه‌بندی‌ها بر چه اساسی انجام شده و چه تفاوتی در عملکرد یا زیبایی محصول ایجاد می‌کند. در این مقاله، با بررسی نکات فنی، چشمی و تجربی، شما را با راه‌های تشخیص کیفیت سرامیک آشنا می‌کنیم.
درجه‌بندی سرامیک یعنی چه؟ چهار سطح اصلی کیفیت
بیشتر کارخانه‌های تولیدی سرامیک محصولات خود را براساس کیفیت نهایی به چند دسته تقسیم می‌کنند. این درجه‌بندی بیشتر جنبه ظاهری و فنی دارد و شامل نکاتی مثل یکنواختی رنگ، ترک‌های سطحی، لب‌پریدگی یا ایرادات ابعادی است:
درجه یک: بدون نقص قابل مشاهده؛ سطح صاف، لعاب یکنواخت، بدون لب‌پریدگی یا خال.
درجه دو: ایرادات جزئی مانند نقطه‌های رنگی کوچک، ناهمواری خفیف یا لب‌پریدگی در حد میلی‌متر.
درجه سه: تفاوت قابل‌توجه در رنگ یا لب‌پریدگی بیشتر، مناسب فضاهای صنعتی یا انباری.
درجه چهار (فله‌ای): محصولات دارای نقص‌های قابل مشاهده که معمولاً در پروژه‌های کم‌اهمیت یا موقتی استفاده می‌شوند.
👉 اگر می‌خواهید تفاوت دقیق این درجه‌ها را بهتر درک کنید، پیشنهاد می‌کنیم این راهنمای تخصصی درباره تفاوت سرامیک درجه یک، دو و سه را نیز بخوانید.
مقایسه سریع درجه‌های مختلف سرامیک از نظر کیفیت و کاربرد
| درجه سرامیک | ویژگی‌ها و کاربردها |
| درجه یک | بدون نقص ظاهری یا ابعادی، مناسب برای فضاهای لوکس و پرتردد |
| درجه دو | ایرادات جزئی مانند خال‌های کوچک یا لب‌پریدگی محدود، مناسب فضاهای نیمه‌خصوصی |
| درجه سه | تفاوت رنگ یا نقص‌های بزرگ‌تر، مناسب انبارها، پارکینگ یا پروژه‌های کم‌هزینه |
| درجه چهار (فله‌ای) | دارای نقص‌های محسوس، مناسب کارگاه‌ها، کف‌سازی موقت یا استفاده‌های ثانویه |
آزمایش‌های ساده برای تشخیص کیفیت سرامیک
اگر به فروشگاه کاشی و سرامیک مراجعه می‌کنید، می‌توانید با چند تست ساده، کیفیت محصول را تا حد زیادی ارزیابی کنید:
1. تست تراز بودن
دو یا چند قطعه از یک سرامیک را کنار هم قرار دهید و فاصله‌ی بین آن‌ها را بررسی کنید. اگر درزها یکنواخت باشند، سرامیک از نظر ابعادی دقیق است.
2. بررسی لعاب
سطح لعاب باید بدون حباب، ترک یا موج باشد. همچنین اگر کاشی‌ها را از سمت لعاب‌دار روی هم قرار دهید، لبه‌ها باید دقیقاً روی هم بنشینند.
3. تست ضربه و صدا
به آرامی با یک شی فلزی روی سرامیک ضربه بزنید. صدای شفاف و زنگ‌دار نشان‌دهنده تراکم بالا و کیفیت ساخت مناسب است.
4. تست حرارتی
سرامیک را در فریزر و سپس در آب جوش قرار دهید. اگر ترک برنداشت، مقاومت حرارتی خوبی دارد و برای مناطق سردسیر یا کف بالکن مناسب‌تر است.
بررسی‌های چشمی که نباید نادیده بگیرید
رنگ و طرح: رنگ باید یکنواخت و مطابق نمونه باشد. تغییر رنگ بین قطعات نشانه نقص تولید یا اختلاط در بچ‌های مختلف است.
لبه‌ها: تیز، یکنواخت و بدون شکستگی یا خوردگی باشند.
پشت کاشی (بدنه): حفره‌های زیاد یا ترک‌های نامرئی در بدنه نشانه پخت ناقص یا کیفیت پایین است.
عوامل مؤثر بر کیفیت: از نوع مواد تا فرآیند تولید
بسیاری از تفاوت‌ها در کیفیت کاشی و سرامیک، به عوامل ساختاری و فنی برمی‌گردد:
نوع محصول: سرامیک پرسلانی معمولاً از چگالی بالاتر و جذب آب پایین‌تری برخوردار است. این محصولات در دمای بالاتر پخته می‌شوند و دوام بیشتری دارند.
جذب آب: هرچه جذب آب کمتر باشد (زیر 0.5% برای پرسلان‌ها)، مقاومت در برابر یخ‌زدگی و رطوبت بالاتر است.
مقاومت سایشی: اگر برای فضاهای پرتردد مانند فروشگاه یا لابی استفاده می‌کنید، کلاس سایش (PEI) را بررسی کنید.
مقاومت شیمیایی: مخصوص فضاهای صنعتی یا محیط‌های دارای مواد خورنده.
اطلاعات روی بسته‌بندی را جدی بگیرید
بسیاری از افراد به اطلاعات درج‌شده روی کارتن بی‌توجه‌اند. در حالی که همین اطلاعات می‌توانند بخش زیادی از سردرگمی‌ها را حل کنند. به موارد زیر توجه کنید:
درجه کیفیت (1، 2 یا 3)
کلاس سایش (PEI)
مقاومت شیمیایی
نوع لعاب
تاریخ تولید و شماره بچ
از کجا بخریم؟ اهمیت فروشگاه معتبر
حتی اگر بهترین سرامیک را انتخاب کرده باشید، خرید از فروشگاه‌های غیرمعتبر می‌تواند منجر به دریافت محصول غیراصلی یا مختلط شود. پیشنهاد می‌شود از فروشگاه‌هایی با سابقه مشخص، خدمات مشاوره تخصصی و امکان مرجوعی کالا خرید کنید.
جمع‌بندی: چطور سرامیک خوب بخریم؟
تشخیص کیفیت سرامیک فقط به قیمت یا ظاهر بسته‌بندی محدود نمی‌شود. با شناخت دقیق از درجه‌بندی‌ها، آزمایش‌های ساده، بررسی‌های چشمی، نوع مواد اولیه و مشخصات درج‌شده روی کارتن می‌توان انتخاب بهتری داشت. در نهایت، برای آنکه بدانید سرامیک درجه یک با درجه دو یا سه چه تفاوتی دارد، بهتر است به راهنماهای تخصصی‌تر و مقایسه‌های فنی نیز مراجعه کنید.