فوق تخصص قرنیه و سگمان قدامی، جراح و متخصص بیماریهای چشم و فارغ التحصیل دکترای پزشکی از دانشگاه تهران، یکی از بهترین چشمپزشکان در شهر تهران هستند که با تلاش، پشتکار و تبحر تا به امروز توانسته، تعداد بسیاری جراحی چشم را با بهترین نتایج به سرانجام برساند؛ چشم انسان یکی از حساسترین بخشهای بدن است که به مراقبت های ویژه ای نیاز دارد. توجه و آگاهی نسبت به بیماریهای چشم و درمان سریع و به موقع آنها میتواند از بروز مشکلات بعدی از جمله نابینایی جلوگیری کند. در ادامه به بررسی مهمترین و شایعترین بیماریهای چشمی میپردازیم.
بیماریهای شایع چشمی کدامند؟
در حال حاضر صدها بیماری مختلف چشمی شناسایی شده است. برخی از این بیماریها درمان داشته و بسیاری قابل درمان نیستند. داشتن اطلاعات کافی در رابطه با این بیماریهای چشم، پیروی از یک سبک زندگی سالم و مراجعه منظم به متخصص چشم پزشک میتواند از بروز عوارض خطرناک جلوگیری کند. برخی از مهمترین بیماریهای شایع چشمی عبارتند از : آب مروارید آب مروارید یکی از شایعترین بیماریهای چشمی و اصلیترین علت نابینایی در دنیا است. این بیماری در نتیجه کدر شدن عدسی چشم اتفاق میافتد و باعث کاهش تدریجی بینایی میشود. آب مروارید در هر سنی اتفاق میافتد. اما در سن بالای ۵۰ سال شایع تر است. از مهمترین علائم بیماری آب مروارید میتوانیم به این موارد اشاره کنیم:
- تاری دید
- مشکلات بینایی به خصوص در شبها
- حساسیت به نور خورشید
- تغییرات مکرر شماره چشم
تبخال چشمی تبخال چشم در اثر ابتلا به نوعی ویروس به نام سیمپلکس یا HSV ایجاد میشود. این ویروس میتواند بعد از ورود به بدن تا مدتها پنهان بماند. این بیماری چشم شبیه به توده یا تودههایی متورم ولی کوچک در اطراف ناحیه چشم همراه با قرمزی شدید ظاهر میشود. از دیگر علائم تبخال چشم میتوانیم به این موارد اشاره کنیم:
- قرمزی چشم و التهاب
- سوزش و خارش
- حساسیت به نور
عفونت چشم ، مجموعه ای از شرایط است که در اثر بیماریهای مختلفی روی میدهد. وقت چشمها عفونت میکنند، قرمز شده و یا ممکن است پلکها متورم شوند و ترشحات چرکی نیز از دیگر علائم عفونت چشم است. گل مژه بیماری گل مژه، در اثر درگیری با نوعی باکتری به نام استافیلوکوک ایجاد میشود. این باکتری سبب عفونت غدد چربی چشم شده و برآمدگیهای کوچک و قرمز رنگ شبیه به جوش در لبه خارجی یا داخلی پلک ایجاد میکند. یکی از مهمترین علل بیماری تماس دست آلوده با چشم است. درمانهای خانگی و مصرف پمادهای آنتی بیوتیک با مشورت پزشک از جمله مهمترین درمانهای گل مژه میباشد.
عیوب انکساری عیوب انکساری از شایعترین مشکلات چشمی به شمار میرود که شامل نزدیک بینی، دوربینی و آستیگماتیسم میشود. این شرایط اغلب با بالا رفتن سن در ارتباط است و معمولاً با استفاده از عینک و لنز قابل اصلاح خواهد بود. پیرچشمی پیر چشمی، بیماری نیست. بلکه شرایطی است که در اثر روند طبیعی پیری چشم اتفاق میافتد. پیرچشمی از دست رفتن توانایی چشم در مشاهده اشیای نزدیک است. این شرایط بیشتر در افراد بالای ۴۰ سال مشاهده شده و به تدریج با افزایش سن تشدید میشود.
پیر چشمی می تواند سایر شرایط بینایی مانند دوربینی و آستیگماتیسم و … را پیچیده تر از قبل کند. استفاده از عینکهای مناسب میتواند روند پیری چشم را کندتر کند. انحراف چشم یا استرابیسم، وقتی ایجاد میشود که چشمها در یک راستا قرار نمیگیرد. این شرایط موجب میشود یکی از چشمها در جهتی متفاوت با چشم دیگر باشد. این بیماری در اثر ضعف عضلات چشم رخ میدهد و بیمار مبتلا به آن در کنترل حرکت چشم ناتوان است. برای درمان بیماری بسته به میزان انحراف از روشهای مختلفی از جمله استفاده از عینک یا لنز و حتی جراحی استفاده میشود.
خشکی چشم بیماری خشکی چشم زمانی اتفاق میافتد که غدد اشکی به اندازه کافی اشک تولید نمیکنند، بنابراین سطح چشم به اندازه کافی روان نمیشود. این بیماری با مصرف قطرههای اشکهای مصنوعی یا جراحی مجرای چشم جهت جلوگیری از تخلیه اشک درمان میشود. قرمزی چشم ، علتهای مختلفی دارد. بعضی اوقات علت قرمزی چشم جدی نیست و معمولاً با درمانهای خانگی برطرف میشود. اما در مواردی این قرمزی در نتیجه ابتلا به نوعی بیماری چشم ایجاد میشود و نیاز به پیگیری های دقیق پزشکی دارد.
در صورتی که قرمزی چشم با علائم دیگری مانند درد، حساسیت به نور و یا مشاهده برآمدگی و تورم پلک ها همراه است. در اولین فرصت برای معاینه و بررسی به پزشک مراجعه کنید. آب سیاه آب سیاه بیماری گلوکوم، به گروهی از بیماریهای چشمی اطلاق میشود که در نتیجه آسیب عصب بینایی اتفاق میافتد. این گروه از بیماریها میتواند منجر به نابینایی شود. بیماری آب سیاه چشم زمان اتفاق میافتد که فشار مایعات داخل چشم از حد معینی بیشتر شود. از علائم آب سیاه چشم می توانیم به این موارد اشاره کنیم :
- درد شدید چشم
- حالت تهوع و استفراغ
- قرمزی چشم
- اختلالات بینایی
- تاری دید
با درمان زودهنگام این بیماریها می توان از عوارض آنها جلوگیری کرد. مصرف قطره و داروهای مناسب می تواند در درمان آب سیاه موثر باشد. تنبلی چشم تنبلی چشم (آمبلیوپی) یک بیماری چشمی است که در اثر تضعیف بینایی یا از دست رفتن کامل آن در یکی از چشمها ایجاد میشود. تنبلی چشم در سالهای اولیه زندگی شروع و با افزایش سن شدت می یابد. در صورتی که تنبلی چشم قبل از سن ۶ سالگی تشخیص داده و درمان شود، به طور کامل برطرف خواهد شد. در غیر این صورت با افزایش سن درمان نیز دشوار میگردد. تنبلی چشم درمان نشده ممکن است در آینده به مشکلات جدیتری از جمله نابینا بیانجامد. از مهمترین علائم و نشانههای تنبلی چشم میتوانیم به این موارد اشاره کنیم:
- تغییر یا ضعف در بینایی یکی از چشمها
- انحراف چشم یا ناهمگونی آنها
- تغییر حالت چشم ها به سمت داخل یا خارج
- دوبینی تاربینی
- خستگی شدید چشم
- کج کردن سر برای دید بهتر
بیماریها چشم مشکلات جدی هستند که نباید کنار آنها به سادگی گذشت. اغلب بیماریهای چشم در صورت شبینایی شما یکی از با ارزشترین داراییهای شماست. به احتمال خیلی زیاد بسیاری از شما در طول زندگی خود با یک بیماری چشمی یا مشکلی مربوط به بینایی مواجه شدهاید. برخی از بیماریهای چشم جزئی هستند، خودبهخود از بین میروند یا بهراحتی در خانه درمان میشوند اما برخی از این بیماریهای چشم اذیتکننده هستند، پس نیاز به مراقبت و مراجعه به متخصص چشم پزشک دارند.
از آنجایی که حفظ سلامت چشمان شما بسیار مهم است، در این مقاله به مهمترین و شایع ترین بیماری های چشم اشاره کردهایم. ممکن است بسیاری از آنها برای شما آشنا باشند. توصیه میکنیم این متن را تا انتها بخوانید تا با علائم بیماری های شایع چشم آشنا شوید و در مورد میزان خطر آنها بدانید. برای تشخیص قطعی و درمان باید به چشم پزشک مراجعه کنید، به خصوص در شرایطی که علائم شما بدتر شود یا ماندگار باشد. اما مهمترین بیماریهای چشمی کدامند؟
انواع بیماری های مربوط به چشم
پلک: ساختمانهای تمايز يافتهای از جنس پوست و عضلات زير پوستی هستند كه وظيفه محافظت از چشمها را برعهده دارند.
- قرنیه: بافت شفاف در جلوی چشم است.
- عنبیه: قسمت رنگی چشم که مردمک را احاطه کرده است.
- مردمک: سوراخ تیرهای در عنبیه که میزان نور واردشده به چشم را تنظیم میکند که نیاز به دستگاه عنبیه شناسی دارد .
- عدسی: دیسک شفاف کوچک داخل چشم که پرتوهای نور را روی شبکیه متمرکز میکند.
- شبکیه: لایهای که پشت چشم را میپوشاند، نور را حس میکند و تکانههایی ایجاد میکند که از طریق عصب بینایی به مغز میرسد.
- ماکولا: ناحیه مرکزی کوچکی در شبکیه چشم که به ما امکان میدهد جزئیات دقیق را به وضوح ببینیم.
- عصب بینایی: چشم را به مغز متصل میکند و تکانههای تشکیل شده توسط شبکیه را به قشر بینایی مغز حمل میکند.
- زجاجیه: ماده شفاف و ژلهمانند که وسط چشم را پر میکند.
- مشيميه: پرده نازك سياه رنگی كه دور شبكيه را احاطه كرده است.
- صلبيه: بخش سفيد رنگ نسبتاً محكمی كه دور تا دور كره چشم به جز قرنيه را میپوشاند.
- عضلات چشم: حركات كره چشم به وسيله ۶ عضله كوچک كه به اطراف كره چشم میچسبد كنترل میشود.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به چشم پزشک
مراقبت از چشم شاید یکی از مهمترین و در عین حال عاقلانهترین کارهایی است که هر انسانی باید آن را انجام دهد. باید احوال چشمان خود را بدانید و در صورتی که علائم مشکوکی دیدید به یا مراجعه کنید. همچنین میتوانید از سیستم و استفاده کنید. چرا که بسیاری از این نشانهها تا زمانی که جدی گرفته شوند، تهدیدی برای بینایی شما محسوب نمیشوند. ناسایی به موقع قابل درمان بوده و عوارض خطرناک را برای بیمار به همراه ندارد. اما بی توجهی به درمان ممکن است عوارض جدی از جمله نابینایی را به دنبال داشته باشد. بنابراین در صورتی که علائمی مانند درد چشم، التهاب، قرمزی و حساسیت به نور و … را تجربه می کنید، در اولین فرصت به متخصص چشم پزشک مراجعه کنید.