رنگ پلی اورتان چیست؟
بازرگانی پادنا: پلی اورتان نوعی پلیمر است که در ترکیب خود یک گروه ایزوسیانات و یک گروه هیدروکسیل دارد. این ماده هم به صورت ترموست (گرماسخت: ماده‌ای که در اثر گرماسخت شده و شکل‌پذیر نیست) و هم به صورت ترموپلاست (گرمانرم: ماده‌ای که در اثر گرما ذوب شده و شکل‌پذیر می‌شود) ساخته می‌شود. یکی از ویژگی جالب پلی اورتان این است که با تغییر فرمولاسیون می‌تواند به حالت براق، مات و یا شفاف دربیاید.
رنگ پلی یورتان شاید از نظر ظاهری مانند سایر رنگ‌ها و پوشش‌ها (مانند اپوکسی) باشد، اما ویژگی‌ها و کاربردهای متفاوتی دارد. این ماده نسبت به اپوکسی بادوام‌تر، نرم‌تر و با خاصیت کشسانی بیشتر است. این ویژگی‌ها باعث شده این ماده برای استفاده در کفپوش‌ها بسیار مناسب باشد. کشسان بودن و میزان سختی کمتر باعث می‌شود کفپوش‌های پلی اورتان مقاوم به ضربه نیز باشد.
به نقل از twitter.com همچنین خاصیت کشسانی کفپوش‌های پلی اورتان باعث حفظ شکل و خواص مکانیکی در دماهای کمتر از ۱- درجه سانتی گراد می‌شود. مقاومت در برابر سایش، خراش و فرورفتگی از دیگر ویژگی‌های کفپوش‌های پلی اورتان است؛ به همین دلیل این کفپوش‌ها برای مکان‌های شلوغ و پرتردد مانند فرودگاه‌ها، بیمارستان‌ها، پارکینگ‌ها، مراکز خرید و … بسیار مناسب هستند.
رنگ پلی اورتان به دلیل خاصیت غیرقابل اشتعال بودن، در مکان‌هایی که احتمال احتراق وجود دارد نیز استفاده می‌شود. خشک شدن رنگ پلی اورتان نیاز به فرایند خاصی نداشته و در دما و رطوبت محیط انجام می‌شود. برای اعمال این رنگ بر روی سطوح می‌توان از غلطک یا اسپری رنگ پلی اورتان استفاده کرد. پلی اورتان بر روی سطوح مختلف از جمله چوب و کفپوش‌های چوبی، فلزات، بتن، پارچه و … کاربرد دارد. در ادامه به بررسی مزایای رنگ‌های پلی اورتان می‌پردازیم.
مزایای رنگ پلی اورتان
ویژگی‌های فیزیکی رنگ پلی اورتان بستگی به ترکیبات آن دارد. فرمولاسیون‌های مختلف رنگ پلی اورتان کاربردها و مزایای مختلفی دارند. برخی از مزایای رنگ پلی اورتان عبارت‌اند از:
معایب رنگ پلی اورتان
رنگ پلی اورتان کاربردهای مثبت زیادی داشته و برای مصارف مختلفی در زندگی ما استفاده می‌شود؛ اما معایبی نیز دارد، برخی از آنها عبارت‌اند از:
نکته: هنگام کار با رنگ پلی اورتان از تجهیزات حفاظتی برای کاهش اثرات مضر آن استفاده کنید. این تجهیزات شامل لباس کار، دستکش، عینک محافظ و ماسک‌های تنفسی هستند. باید توجه داشته باشید که ایمنی در کارهای صنعتی حرف اول را می‌زند.
انواع رنگ پلی اورتان
فرمولاسیون‌های مختلف پلی اورتان ویژگی‌های ظاهری و کاربردهای مختلفی دارند. رنگ پلی اورتان از نظر رنگ و ظاهر در سه نوع مات، جلادار و براق (یا نیمه براق) موجود است.
هیچ‌گونه براقیت و درخشندگی نداشته و ظاهر طبیعی چوب را حفظ می‌کند.
درخشندگی کم تا متوسط دارد که تا حدودی کثیفی و خراشیدگی‌ها را می‌پوشاند. این نوع از رنگ پلی اورتان در کفپوش چوبی بیشتر استفاده می‌شود.
انعکاس و درخشندگی خیلی زیادی دارد.
از لحاظ فرمولاسیون، رنگ‌های پلی اورتان دارای دو نوع پایه روغن و پایه آب هستند که هر کدام مزایای مختلفی دارد:
ظاهرشفاف و بوی کمی داشته و سریعا خشک می‌شود. استفاده از آن برای جاهایی که کمتر در معرض حرارت و شرایط محیطی هستند توصیه می‌شود. پلی اورتان پایه آب را می‌توان در مواردی از جمله میز، قفسه کتاب و عسلی استفاده کرد. پلی اورتان پایه آب در مقایسه با نوع پایه روغن نیاز به اعمال لایه‌های بیشتری دارد.
این نوع رنگ به مرور زمان کهربایی می‌شود. پلی اورتان پایه روغن بوی نسبتاً تندی داشته و در مقایسه با نوع پایه آب به زمان بیشتری برای خشک شدن نیاز دارد. همچنین این نوع رنگ دوام بهتری در برابر حرارت داشته و برای میزهای آشپزخانه و مصارف مشابه استفاده می‌شود. به طور کلی مقاومت پلی اورتان پایه روغن از نوع پایه آب بیشتر است.
موارد مصرف رنگ پلی اورتان
همان‌طور اشاره شد ویژگی‌ها و ترکیبات مختلف پلی اورتان باعث شده این ماده طیف گسترده‌ای از کاربردها را داشته باشد. در ادامه به برخی از این کاربردها اشاره می‌کنیم.
کفپوش‌ها
پلی اورتان را می‌توان روی انواع مختلفی از کفپوش‌ها در محیط‌های صنعتی و مجتمع‌های تجاری اعمال کرد. در سالن‌های بولینگ نیز جهت ایجاد درخشندگی در مسیر بولینگ از کفپوش‌های پلی اورتان استفاده می‌شود.
صنایع هوایی
فرمولاسیون خاصی از پلی اورتان کاربردهای زیادی در صنایع هوافضا دارد. روکش‌های پلی اورتان علاوه بر محافظت از هواپیما، باعث صرفه‌جویی در مصرف سوخت آن نیز می‌شوند. این ماده در ساخت آشیانه هواپیما کاربرد دارند. همچنین نیروی دریایی برخی کشورها و بسیاری از شرکت‌ها و کارخانجات نیز از این نوع پلی اورتان استفاده می‌کند.
تجهیزات صنعتی
پلی اورتان در شرایط سخت و خشن محیط‌های صنعتی از تجهیزات محافظت می‌کند. این ماده طول عمر ماشین‌آلات را افزایش داده و کارایی آنها را بیشتر می‌کند.
صنایع دریایی
پلی اورتان برای آب‌بندی بدنه کشتی‌ها و سازه‌های دریایی و محافظت از آنها در برابر خوردگی و آب و هوای سخت استفاده می‌شود. پوشش انواع مختلف قایق‌ها و کشتی‌ها و همچنین ایمن‌سازی و آب‌بندی تجهیزات غواصی از دیگر کاربردهای پلی اورتان است.
خطوط لوله
این پوشش مقاوم برای محافظت از خطوط لوله گاز و روغن استفاده می‌شود. بسیار از این لوله‌ها زیر آب بوده و تحت فشار بالا و شرایط محیطی سخت هستند؛ بنابراین، پلی اورتان ماده‌ای مناسب برای پوشاندن سطح این لوله‌ها است.
سقف‌های فلزی
پلی اورتان در مقایسه با روکش‌های اکریلیک طول عمر بیشتری به سقف می‌دهد. در مصارف صنعتی، پلی اورتان با صرفه‌جویی در هزینه تعمیر سقف هزینه‌های تولید را کاهش می‌دهد.
توربین‌های بادی
روی پره‌ها و پایه‌های توربین‌های بادی از پوشش پلی اورتان استفاده می‌شود. استفاده از پلی اورتان بهره‌وری انرژی توربین‌های بادی را افزایش می‌دهد.
حلال رنگ پلی اورتان چیست؟
همان‌طور که قبلاً گفته شد پلی اورتان هم پایه روغن و هم پایه آب است. ممکن است شما به دلایل مختلف بخواهید رنگ پلی اورتان خود را رقیق کنید. برای این کار شما نیاز به حلال پلی اورتان دارید. از مواد مختلفی می‌توان به عنوان حلال رنگ پلی اورتان استفاده کرد؛ از جمله: تربانتین، الکل معدنی، تینر، یا در برخی موارد آب.
: اگر از پلی اورتان پایه آب استفاده کرده‌اید، برای رقیق کردن رنگ باید از آب استفاده کنید.
: این حلال معمولاً بدون بو بوده و استفاده از آن راحت است. الکل معدنی یک حلال ملایم و از مشتقات نفتی است.
: نربانتین بوی تندی دارد؛ به همین دلیل این ماده را در فضای باز و یا در مکانی با تهویه مناسب استفاده کنید.
: از آنجا که تینر ترکیبات و فرمولاسیون‌های مختلفی دارد، سطوح مختلفی از بو و سمیت را دارد؛ بنابراین حتما تینری را خریداری کنید که برای کار با پلی اورتان مناسب باشد