ترموستات یکی از مهم ترین اجزا و قطعات داخلی یخچال فریزر است که برای کنترل دما و فعال کردن سیستم سرماسازی و برفک زدایی کاربرد دارد. این قطعه به طور مداوم دما را اندازه گیری کرده و بر همین اساس برد الکتریکی فرمان روشن و خاموش شدن را به موتور ارسال می کند. به همین دلیل شناخت علائم خرابی ترموستات برای اطلاع از وضعیت آن و تعویض به موقع این قطعه اهمیت زیادی دارد. در ادامه ابتدا نشانه های خراب بودن ترموستات را بررسی و سپس نحوه تست آن را ارائه می دهیم.
علائم خرابی ترموستات یخچال
با توجه به اینکه ترموستات وظیفه اندازه گیری دما و کنترل زمان روشن و خاموش شدن موتور و سیستم برفک زدایی را برعهده دارد، لذا هرگونه اختلال در این سیستم ها می تواند نشانه خرابی این قطعه به شمار رود. از مهم ترین نشانه های خرابی ترموستات می توان به گزینه های زیر اشاره کرد:
روشن بودن مداوم موتور یخچال
در سیستم داخلی یخچال فریزر، ترموستات دما را اندازه گیری کرده و به برد اطلاع می دهد. برد براساس دمای تنظیم شده برای دستگاه تصمیم می گیرد که موتور روشن شود یا خیر؟ اگر ترموستات خراب شود، دمای داخل کابین یخچال و فریزر به اشتباه تشخیص داده و به همین دلیل ممکن است موتور زمان زیادی را روشن بماند. در نتیجه می توان گفت، یکی از علائم خرابی ترموستات یخچال، اتومات نکردن دستگاه است.
لازم به ذکر است، خرابی برد الکتریکی نیز می تواند باعث بروز این موارد شود. به همین دلیل تنها با یک نشانه نمی توان به این نتیجه رسید که ترموستات صد در صد خراب است. تعمیرکار یخچال فریزر نیز چند نشانه را بررسی و در نهایت علت اختلال در عملکرد دستگاه را تشخیص می دهد و در صورت نیاز نسبت به تعویض ترموستات یخچال اقدام می کند.
یخ زدن مواد غذایی در کابین یخچال
در حالت استاندارد مواد غذایی در کابین یخچال نباید منجمد شوند. به همین دلیل دمای دستگاه باید بدرستی تنظیم شود و حدود 3 تا 5 درجه در اغلب مواقع برای آن مناسب است. اگر ترموستات یخچال خراب شود، موتور زمان زیادی روشن خواهد بود و سرما تولید می شود. به همین دلیل به مرور مواد غذایی در یخچال منجمد می شوند.
ذوب شدن یخ در فریزر
برخلاف کابین یخچال، در فریزر باید مواد غذایی منجمد شوند تا ماندگاری آنها افزایش پیدا کند. اگر ترموستات دمای فریزر را اشتباه تشخیص دهد، ممکن است موتور در زمان مناسب روشن نشده و دما افزایش پیدا کند.
فاسد شدن مواد غذایی در یخچال
در کابین یخچال و فریزر تازگی مواد غذایی اهمیت زیادی دارد و برای رسیدن به این هدف باید دما بدرستی تنظیم شده باشد. اگر دما بیش از اندازه افزایش یا کاهش داشته باشد، میوه و سبزیجات خیلی زود طراوت خود را از دست داده و یخ می زنند و یا پژمرده و فاسد خواهند شد. اگر به تازگی متوجه شده اید که کابین یخچال گرم است و میوه و سبزیجات خیلی زود پژمرده و فاسد می شود، احتمال خرابی ترموستات وجود دارد.
با فاسد شدن گوشت و سایر مواد غذایی در فریزر به دلیل ذوب شدن یخ آنها نیز احتمال خرابی ترموستات افزایش پیدا می کند.
صدای زیاد و غیر عادی کمپرسور
یخچال فریزرها صدای بسیار کمی دارند و فقط در زمان روشن شدن موتور می توان از آنها صدا شنید. یکی از علائم خرابی ترموستات یخچال فریزر، صدای زیاد و غیرعادی موتور است. چون موتور یا کمپرسور مدت طولانی روشن خواهد بود و به همین دلیل فشار زیادی به آن وارد می شود. به مرور موتور در زمان روشن شدن صدای زیادی خواهد داشت.
داغ شدن بدنه یخچال و لوله های پشت
یکی دیگر از نشانه ها و علائم خرابی ترموستات یخچال، داغ شدن بدنه دستگاه و لوله های پشت آن است. به دلیل روشن بودن طولانی مدت موتور یا کمپرسور این قطعات گرمای زیادی تولید کرده و داغ می شوند. به همین دلیل به مرور بدنه یخچال داغ می شود و این گرما در لوله های پشت دستگاه نیز قابل احساس است.
برفک زدن یخچال
یخچال فریزرهای جدید اغلب نوفراست است! این مدل یخچال فریزرها دارای سیستم برفک زدایی بوده و به صورت دوره ای هیتر برای ذوب شدن یخ و برفک ها روشن شده و شروع به کار می کند. ترموستات در این سیستم برای اندازه گیری دمای داخل کابین یخچال و فریزر نقش مهمی داشته و با خراب شدن آن احتمال برفک زدن یخچال وجود دارد.
افزایش مصرف برق
در نهایت از دیگر نشانه های خراب شدن ترموستات می توان به افزایش مصرف برق اشاره کرد. هر اندازه موتور یخچال بیشتر روشن باشد، به همان نسبت مصرف برق نیز افزایش پیدا خواهد کرد.
نحوه تست ترموستات یخچال
برای اطمینان از سالم یا معیوب بودن ترموستات باید این قطعه را تست کرد. برای تست ترموستات یخچال ابتدا باید ابزارهای مورد نیاز را آماده کرد. مولتی‌متر (برای اندازه‌گیری مقاومت)، پیچ‌گوشتی و دستکش (برای ایمنی) از جمله ابزارهای مورد نیاز برای تست این قطعه به شمار می روند. سپس مراحل زیر را باید طی کنید:
- قبل از شروع هرگونه عملیات بر روی یخچال، اطمینان حاصل کنید که یخچال به طور کامل از برق جدا شده است تا از هرگونه خطر برق‌گرفتگی جلوگیری شود.
- ترموستات معمولاً در داخل یخچال و در نزدیکی بخش کنترل دما قرار دارد. با استفاده از پیچ‌گوشتی، پوشش محافظ ترموستات را بردارید تا به خود ترموستات دسترسی پیدا کنید.
- ترموستات را به آرامی از محل نصب خارج کنید. در برخی مدل‌ها، ترموستات با پیچ‌هایی به بدنه یخچال متصل است که باید آنها را باز کنید.
- ابتدا ترموستات را از نظر ظاهری بررسی کنید تا مطمئن شوید هیچ گونه خرابی فیزیکی مانند ترک، شکستگی یا سوختگی در آن وجود ندارد.
- با استفاده از مولتی‌متر، مقاومت ترموستات را بررسی کنید. مولتی‌متر را روی حالت اندازه‌گیری مقاومت (اهم) تنظیم کنید.
- دو سر مولتی‌متر را به ترمینال‌های ترموستات متصل کنید. در حالت سرد (ترموستات در دمای پایین تنظیم شده)، مولتی‌متر باید مقاومت کمی نشان دهد (معمولاً نزدیک به صفر اهم).
- حالا ترموستات را روی حالت گرم تنظیم کنید. در این حالت، مولتی‌متر باید مقاومت بالا یا بی‌نهایت نشان دهد. این نشان می‌دهد که مدار باز است و ترموستات در حال ارسال فرمان خاموشی به کمپرسور است.
- ترموستات را در یک محیط سرد (مثلاً یخچال یا فریزر) قرار دهید و دوباره مقاومت آن را اندازه‌گیری کنید. این کار را برای اطمینان از عملکرد صحیح ترموستات در دماهای مختلف انجام دهید.
- پس از انجام تست و اطمینان از سلامت ترموستات، آن را دوباره در محل نصب کنید و پیچ‌ها را محکم ببندید. پوشش محافظ را دوباره سر جای خود قرار دهید. اگر قطعه اشکال دارد، باید تعویض شود.
تعمیر و تعویض ترموستات یخچال در منزل
با توجه به اینکه بررسی سلامت و وضعیت ترموستات نیاز به ابزار و تخصص دارد، لازم است به محض مشاهده علائم خرابی این قطعه با تعمیرکار تماس بگیرید. تکنوپشتیبان یکی از مراکز باسابقه در زمینه تعمیر لوازم خانگی در تهران است که این خدمات را در شمال، جنوب، شرق و غرب تهران در منزل و محل با قطعات اصلی انجام می دهد. جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید با شماره تلفن021 -54837 تماس بگیرید یا نام تکنوپشتیبان را در اینترنت جستجو کنید.