آیا در چابهار امکانات درمانی کافی وجود دارد؟

متأسفانه، چابهار با وجود موقعیت استراتژیک و اهمیت اقتصادی فراوان، با کمبودهای جدی و چالش های عمیق در زمینه امکانات درمانی و خدمات بهداشتی مواجه است و وضعیت موجود پاسخگوی نیازهای جمعیت رو به رشد آن نیست.

چابهار، نامی که در پهنه جغرافیای ایران همچون نگینی درخشان بر کرانه های اقیانوس آرام می نشیند، فراتر از یک بندر، نمادی از پتانسیل های بی کران توسعه و پلی به بازارهای جهانی است. این منطقه آزاد و تنها بندر اقیانوسی کشور، با چشم اندازی روشن برای تبدیل شدن به قطب تجارت، ترانزیت و پتروشیمی، سال هاست مورد توجه سیاست گذاران و سرمایه گذاران قرار گرفته است. انتظار می رود که زیرساخت های حیاتی و رفاهی این دیار، هم گام با پیشرفت های اقتصادی، توسعه یابند تا میزبان شایسته ای برای ساکنان، فعالان اقتصادی و گردشگران باشد. اما زمانی که پای سخن از زیرساخت های بهداشتی و درمانی به میان می آید، تصویری متفاوت و نگران کننده پدیدار می شود.

این مقاله تلاشی است برای واکاوی دقیق و واقع بینانه وضعیت امکانات درمانی در چابهار. در ادامه به بررسی چالش ها، ریشه های کمبودها، وعده های محقق نشده و پروژه های معطل مانده پرداخته خواهد شد تا از طریق ارائه یک تحلیل جامع، گامی در جهت شفافیت و آگاهی بخشی برداشته شود. این بررسی نه تنها برای ساکنان منطقه، بلکه برای مسافران، سرمایه گذاران و تمامی نهادهای مسئول، تصویری روشن از وضعیت موجود و ضرورت اقدام فوری را به نمایش خواهد گذاشت. امید است این محتوا، مرجعی برای شناخت عمیق تر مشکلات درمانی چابهار و انگیزه ای برای هم افزایی در مسیر بهبود وضعیت بهداشت و درمان چابهار باشد.

وضعیت فعلی امکانات درمانی در چابهار: تصویری از کمبود و چالش

چابهار، با وجود اهمیت روزافزون خود در معادلات اقتصادی و توسعه ای کشور، همچنان با کمبودهای فاحشی در حوزه بهداشت و درمان دست و پنجه نرم می کند. این کمبودها، نه تنها بر کیفیت زندگی شهروندان تأثیر منفی می گذارد، بلکه می تواند مانعی جدی بر سر راه رشد و جذب سرمایه در این منطقه باشد. در ادامه، به تشریح جزئیات این وضعیت پرداخته می شود تا ابعاد کمبود امکانات درمانی چابهار بیشتر آشکار گردد.

بیمارستان امام علی (ع): تنها تکیه گاه فرسوده و ناکافی

در قلب چابهار، بیمارستان امام علی (ع) قرار دارد که در حال حاضر، تنها بیمارستان مرکزی و تکیه گاه اصلی برای تأمین نیازهای درمانی این شهرستان و مناطق اطراف آن محسوب می شود. این بیمارستان که در سال ۱۳۷۸ با تنها ۴۸ تخت به عنوان درمانگاه تأمین اجتماعی آغاز به کار کرد، در طول سالیان متمادی و با توسعه های نامتوازن، به یک بیمارستان ۱۸۲ تخت خوابی تبدیل شده است. اما واقعیت تلخ این است که با وجود این افزایش اسمی، ساختار فرسوده و قدمت بنای آن، همچنان چالش های جدی را برای بیماران و کادر درمانی به همراه دارد.

تصور کنید که تنها یک بیمارستان، مسئولیت ارائه خدمات درمانی به جمعیتی فراتر از خود چابهار، شامل شهرهای همجوار و بخش های وسیعی از استان سیستان و بلوچستان (از جاسک تا راسک) را بر عهده دارد. این وسعت جغرافیایی و جمعیت تحت پوشش، فشاری بی سابقه بر دوش این مرکز درمانی وارد می کند. گزارش ها و مشاهدات متعدد نشان می دهند که ضریب اشغال تخت در این بیمارستان به طرز نگران کننده ای بالاتر از حد استاندارد است و در برخی از بخش ها حتی از ۱۰۰ درصد نیز فراتر می رود. این یعنی بیمارستان همواره مملو از بیماران است و بسیاری از نیازمندان به مراقبت های بستری، با سختی و تأخیر در پذیرش مواجه می شوند.

این وضعیت، علاوه بر تحمیل فشار روانی و جسمی بر بیماران و همراهانشان، به کادر درمانی نیز فشار مضاعفی وارد می کند. پزشکان و پرستاران، با کمبود منابع و نیروی انسانی، در تلاشند تا نیازهای انبوه بیماران را پوشش دهند، اما این تلاش ها گاه به دلیل محدودیت های ساختاری و امکاناتی، کافی به نظر نمی رسد. بیمارستان امام علی چابهار در حقیقت نمادی از یک نیاز مبرم است که با امکانات موجود، پاسخگو نیست.

کمبودهای ملموس در ارائه خدمات بهداشتی و درمانی

بررسی دقیق تر نشان می دهد که مشکلات در وضعیت بهداشت و درمان چابهار تنها به ظرفیت تخت های بیمارستانی محدود نمی شود، بلکه ابعاد گسترده تری را در بر می گیرد که هر یک به نوبه خود، رنج و نارضایتی مردم را افزایش می دهد.

الف) کمبود پزشک و کادر درمانی متخصص

یکی از ملموس ترین و جدی ترین مشکلات، کمبود شدید پزشکان متخصص و کادر درمانی ماهر است. این معضل به دلایل مختلفی از جمله عدم جذابیت لازم برای ماندگاری نیروهای متخصص در منطقه، مشکلات رفاهی و کمبود امکانات زندگی، و همچنین عدم اختصاص بودجه کافی برای جذب و حفظ این نیروها، تشدید شده است. بیماران برای ویزیت توسط پزشک متخصص، باید روزها و حتی هفته ها در انتظار بمانند. در بخش اورژانس، که باید نماد سرعت و نجات جان باشد، گاه تنها یک پزشک مسئول رسیدگی به سیل مراجعان است که این موضوع خود به تنهایی می تواند جان بیماران را به خطر اندازد.

فقدان متخصصان در رشته های حیاتی مانند قلب، مغز و اعصاب، کلیه، و حتی برخی جراحی های تخصصی، بیماران را وادار می کند تا برای درمان به شهرهای دوردست سفر کنند. این سفرها، علاوه بر تحمیل هزینه های سنگین مالی، زمان و انرژی بسیاری را از بیماران و خانواده هایشان می گیرد و در موارد اورژانسی، می تواند به از دست رفتن زمان طلایی درمان و وخامت حال بیمار منجر شود.

ب) صف های طولانی و انتظار طاقت فرسا

داستان صف های طولانی و انتظار طاقت فرسا در اورژانس چابهار و بخش های دیگر بیمارستان، حکایتی تکراری است. تصور کنید دردهای جسمانی، با انتظار طولانی در صف های شلوغ درهم می آمیزد، تجربه ای که روح و روان هر انسانی را می آزارد. این وضعیت نه تنها در بخش پذیرش اورژانس، بلکه برای نوبت دهی خدمات تشخیصی مانند سونوگرافی، فیزیوتراپی و حتی آزمایشگاه نیز به چشم می خورد. گاه بیماران برای یک سونوگرافی ساده، باید چندین روز در نوبت باشند، در حالی که وضعیت بیماری شان نیاز به تشخیص و درمان فوری دارد. این تأخیرها، می تواند روند درمان را مختل کرده و عواقب جبران ناپذیری به بار آورد.

پ) نقص در تجهیزات و دارو

کمبود برخی تجهیزات اساسی پزشکی و همچنین نارسایی در تأمین دارو، از دیگر مشکلات بزرگی است که امکانات درمانی در چابهار را تحت تأثیر قرار داده است. نبود دستگاه های تشخیصی پیشرفته، کمبود تخت های آی سی یو و سی سی یو، و حتی تجهیزات ساده تر جراحی، گاهی موجب می شود بیماران برای انجام مراحل درمانی خود به شهرهای دیگر ارجاع داده شوند. افزون بر این، داروخانه های بیمارستان نیز همواره با مشکل کمبود دارو روبرو هستند و بیماران مجبور می شوند برای تهیه داروهای مورد نیاز خود، به داروخانه های خصوصی مراجعه کنند که این خود بار مالی مضاعفی را بر دوش آن ها تحمیل می کند.

ت) کیفیت خدمات و نحوه برخورد

گلایه ها از نحوه برخورد برخی از پرسنل درمانی نیز از مواردی است که در کنار سایر مشکلات، به نارضایتی عمومی می افزاید. در شرایطی که بیمار و همراهش در اوج نگرانی و درد قرار دارند، نیاز به برخورد صمیمانه، همدلانه و محترمانه دارند. گزارش هایی از عدم پاسخگویی مناسب به سوالات بیماران و همراهان، عدم رعایت حریم خصوصی و حتی بی توجهی به نیازهای اولیه بیماران، نشان می دهد که در کنار کمبودهای سخت افزاری، نیاز به بازنگری در برنامه های آموزش مهارت های ارتباطی و افزایش نظارت بر کیفیت خدمات دهی نیز احساس می شود.

ث) هزینه های درمانی

بسیاری از ساکنان چابهار، از طبقات کم برخوردار جامعه هستند. بالا بودن هزینه های درمانی در بخش های خصوصی و کلینیک های تخصصی، موجب می شود که این افراد ناچار به مراجعه به بیمارستان های دولتی شوند. اما با توجه به مشکلات و کمبودهای موجود در تنها بیمارستان دولتی چابهار، یعنی بیمارستان امام علی (ع)، بیماران مجبور می شوند علاوه بر تحمل درد و رنج بیماری، ساعت ها انتظار و معطلی را نیز به جان بخرند. این وضعیت، بار مضاعفی بر دوش بیماران نیازمند می گذارد و عدالت درمانی را به چالش می کشد.

آمار نگران کننده سرانه تخت بیمارستانی

یکی از شاخص های کلیدی برای ارزیابی زیرساخت های بهداشتی هر منطقه، سرانه تخت بیمارستانی است. آمارهای رسمی نشان می دهد که در کشور، به ازای هر ۱۰۰۰ نفر، به طور میانگین ۱.۷ تخت بیمارستانی موجود است. اما در چابهار، این آمار به طرز تکان دهنده ای پایین تر است و به حدود ۰.۵ تخت به ازای هر ۱۰۰۰ نفر می رسد. این بدان معناست که چابهار با کمبود بیش از ۷۰ درصدی تخت های بیمارستانی نسبت به میانگین کشوری مواجه است.

منطقه	سرانه تخت بیمارستانی (به ازای هر 1000 نفر)	وضعیت
میانگین کشوری	۱.۷	استاندارد نسبی
چابهار	۰.۵	بسیار پایین تر از میانگین

این رقم نگران کننده، نه تنها بیانگر کمبود فیزیکی تخت است، بلکه نشان دهنده یک بحران عمیق در سرانه تخت بیمارستانی چابهار است که مستقیماً بر سلامت عمومی و دسترسی مردم به خدمات درمانی تأثیر می گذارد. چنین وضعیتی، چابهار را در رده مناطق با پایین ترین سطح امکانات درمانی در کشور قرار می دهد و ضرورت اقدام فوری برای بهبود این شاخص ها را بیش از پیش آشکار می سازد.

آمار رسمی نشان می دهد که در حالی که میانگین کشوری ۱.۷ تخت بیمارستانی به ازای هر ۱۰۰۰ نفر است، چابهار تنها ۰.۵ تخت دارد. این اختلاف فاحش، چالش های درمانی چابهار را به روشنی نشان می دهد.

وعده های بی سرانجام و پروژه 540 تختخوابی: نماد یک بحران

در میان تمامی چالش های درمانی چابهار، پروژه بیمارستان ۵۴۰ تختخوابی، به نمادی از وعده های محقق نشده و بی توجهی ها تبدیل شده است. این پروژه که می توانست نقطه عطفی در بهبود زیرساخت های بهداشتی چابهار باشد، سال هاست که در گرداب بروکراسی و اختلافات مدیریتی غرق شده و به سرانجامی نرسیده است.

سرگذشت بیمارستان 540 تختخوابی: از کلنگ زنی تا فراموشی

داستان بیمارستان 540 تختخوابی چابهار از دی ماه سال ۱۳۹۷ آغاز شد. در آن زمان، با حضور وزیر بهداشت وقت، کلنگ این پروژه با شکوه و امیدواری فراوان به زمین زده شد. وعده های بزرگی داده شد؛ از تخصیص زمین رایگان در منطقه آزاد چابهار گرفته تا عدم محدودیت در منابع مالی. مدیرعامل وقت منطقه آزاد چابهار نیز از مزایای ساخت بیمارستان در محدوده منطقه آزاد، از جمله تسهیلات و مشوق های واردات تجهیزات و دسترسی آسان برای همگان، سخن به میان آورد و تأکید کرد که با توجه به تأمین منابع مالی از طریق فروش زمین های وزارت بهداشت در شهر چابهار، این بیمارستان در یک بازه زمانی معقول به بهره برداری خواهد رسید.

اما امروز، با گذشت بیش از شش سال از آن روز، نه تنها پیشرفت فیزیکی قابل توجهی در این پروژه مشاهده نمی شود، بلکه به نظر می رسد این طرح مهم، به دست فراموشی سپرده شده است. این وضعیت، موجب انتقادات شدید فعالان اجتماعی و نمایندگان مردم شده که این بی توجهی را غیرقابل توجیه می دانند. مردمی که به امید بهبود خدمات درمانی منطقه آزاد چابهار روزشماری می کردند، اکنون با یأس و ناامیدی، شاهد معطل ماندن این وعده حیاتی هستند.

موانع و دلایل تعلل: مناقشه بر سر زمین و بروکراسی

یکی از اصلی ترین دلایل این تعلل و عدم پیشرفت پروژه بیمارستان 540 تختخوابی چابهار، مناقشه بر سر جانمایی و تخصیص زمین بوده است. اختلاف نظرهایی بین استانداری سیستان و بلوچستان، وزارت بهداشت و درمان، و منطقه آزاد چابهار بر سر مکان احداث بیمارستان، طرح را به بن بست کشانده است. در حالی که وزارت بهداشت و منطقه آزاد به دلیل بهره مندی از معافیت ها و تسهیلات واردات تجهیزات پزشکی، تمایل به ساخت بیمارستان در محدوده منطقه آزاد داشتند، استانداری بر احداث آن در محدوده شهری و سرزمین اصلی اصرار می ورزید تا امکان راه اندازی دانشگاه علوم پزشکی در آینده فراهم شود. این اختلافات، به جای آنکه با تعامل و همکاری حل شوند، منجر به سرگردانی پروژه و اتلاف زمان ارزشمند شد.

نکته قابل تأمل این است که مسئولین پیشین، بارها بر عدم وجود محدودیت منابع مالی و آمادگی پیمانکاران بزرگی چون قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء (ص) برای آغاز عملیات ساخت تأکید کرده بودند. این موضوع نشان می دهد که بهانه کمبود بودجه، حداقل در آغاز کار، بی اساس بوده و عامل اصلی تأخیر، بروکراسی و عدم تصمیم گیری قاطع و هماهنگ بوده است. اظهارات متناقض مسئولین در طول سالیان، از جمله تأکید استاندار وقت در سال ۱۴۰۲ بر احیای پروژه و آغاز برنامه ریزی برای ساخت، نیز نتوانسته گرهی از این مشکل بگشاید و وعده ها همچنان در حد حرف باقی مانده اند.

عدم پاسخگویی و شفافیت

یکی دیگر از ابعاد نگران کننده این وضعیت، عدم پاسخگویی و شفافیت کافی از سوی نهادهای مسئول است. بارها خبرنگاران و فعالان اجتماعی تلاش کرده اند تا از سرپرست دانشکده علوم پزشکی چابهار و روابط عمومی این مجموعه، در خصوص وضعیت بیمارستان امام علی (ع) و سرنوشت بیمارستان ۵۴۰ تختخوابی، پاسخ های روشنی دریافت کنند، اما این تلاش ها بی نتیجه مانده است. این سکوت و عدم شفافیت، به نارضایتی عمومی دامن می زند و حس بی اعتمادی را در میان مردم تقویت می کند. وقتی شهروندان از ابتدایی ترین حق خود، یعنی دسترسی به اطلاعات مربوط به سلامت و آینده درمانی منطقه خود، محروم می مانند، طبیعی است که بی توجهی به درمان چابهار به یک دغدغه جدی تبدیل شود.

پیامدهای کمبود امکانات درمانی بر ابعاد مختلف زندگی و توسعه چابهار

کمبود امکانات درمانی چابهار تنها یک مشکل مقطعی یا جزئی نیست، بلکه همچون زنجیره ای از عوامل منفی، بر ابعاد مختلف زندگی مردم و روند توسعه این منطقه استراتژیک تأثیرات عمیقی می گذارد. این پیامدها، نه تنها سلامت جسمی و روحی افراد را تهدید می کند، بلکه بر پویایی اقتصادی و حتی ثبات اجتماعی نیز سایه می افکند.

رنج و نارضایتی شهروندان

تأثیر مستقیم و دردناک مشکلات درمانی چابهار، بر شهروندان آن وارد می شود. تصور کنید یک خانواده، در مواجهه با بیماری عزیزش، نه تنها نگران درد و رنج جسمی اوست، بلکه با چالش های دسترسی به پزشک متخصص، انتظار در صف های طولانی، نبود داروهای ضروری و گاهی برخوردهای نامناسب کادر درمانی نیز دست و پنجه نرم می کند. این وضعیت، اضطراب و استرس مزمنی را در جامعه ایجاد می کند و حس بی اعتمادی به سیستم درمانی و حتی مسئولین را افزایش می دهد. زندگی در منطقه ای که از ابتدایی ترین حقوق خود، یعنی دسترسی به خدمات درمانی باکیفیت، محروم است، می تواند به شدت بر سلامت روانی و امید به زندگی مردم تأثیر بگذارد و حس محرومیت را عمیق تر سازد.

سد راه توسعه اقتصادی و سرمایه گذاری

چابهار، با پتانسیل های بی نظیر اقتصادی خود، نیازمند جذب سرمایه های داخلی و خارجی و همچنین نیروی انسانی متخصص از سراسر کشور است. اما وضعیت بهداشت و درمان چابهار، می تواند به مانعی جدی در این مسیر تبدیل شود. سرمایه گذاران و شرکت ها، هنگام تصمیم گیری برای حضور در یک منطقه، علاوه بر زیرساخت های تجاری، به زیرساخت های رفاهی و درمانی برای کارکنان و خانواده هایشان نیز اهمیت می دهند. عدم وجود بیمارستان های مجهز، پزشکان متخصص کافی و خدمات درمانی باکیفیت، می تواند یک عامل بازدارنده قوی برای جذب نیروی متخصص و ماندگاری آن ها باشد. چه کسی حاضر است به منطقه ای نقل مکان کند که در صورت بروز بیماری برای خود یا خانواده اش، دسترسی به درمان مناسب نداشته باشد؟ این ضعف، تصویر بین المللی چابهار را خدشه دار کرده و مانع از تحقق کامل پتانسیل های توسعه ای آن می شود.

بحران مهاجرت برای درمان

یکی از تلخ ترین پیامدهای کمبود امکانات درمانی چابهار، مهاجرت اجباری ساکنین برای دریافت خدمات درمانی است. مردمی که نیاز به یک عمل جراحی ساده، ویزیت متخصص یا حتی آزمایش های پیشرفته دارند، ناگزیرند راهی شهرهای دورتر مانند زاهدان، کرمان یا حتی شیراز شوند. این سفرها، علاوه بر هزینه های حمل و نقل و اقامت، بار مالی و روانی سنگینی را بر دوش خانواده ها تحمیل می کند. در بسیاری از موارد، این مهاجرت موقت برای درمان، به مهاجرت دائمی تبدیل می شود و منطقه را از جمعیت بومی و مولد خود محروم می سازد. این چرخه معیوب، نه تنها به نفع توسعه پایدار چابهار نیست، بلکه بر دوش سایر شهرهای کشور نیز فشار مضاعفی وارد می کند.

بی ثباتی اجتماعی و نارضایتی عمومی

وقتی نیازهای اساسی مردم، مانند سلامت و درمان، به درستی تأمین نمی شود، حس محرومیت و تبعیض در جامعه اوج می گیرد. این نارضایتی می تواند به بی ثباتی اجتماعی منجر شود. مردم منطقه، خود را فراموش شده و نادیده گرفته شده می بینند، در حالی که شاهد وعده های بی سرانجام و پروژه های معطل مانده هستند. فعالان اجتماعی بارها در گفتگو با رسانه ها، از بی توجهی وزارت بهداشت و مسئولین به وضعیت درمانی سیستان و بلوچستان و به ویژه چابهار گلایه کرده اند. این حس عدم عدالت و بی توجهی، می تواند به بروز اعتراضات و کاهش اعتماد عمومی به نهادهای دولتی منجر شود که پیامدهای آن برای توسعه و امنیت منطقه، نگران کننده خواهد بود.

راهکارها و چشم اندازهای بهبود: از شعار تا عمل

با درک عمیق از مشکلات درمانی چابهار و پیامدهای گسترده آن، زمان آن رسیده است که از مرحله گلایه و تحلیل، به سمت ارائه راهکارهای عملی و برنامه های اجرایی حرکت کنیم. توسعه بهداشت چابهار نیازمند اراده جدی، برنامه ریزی مدون و همکاری سازنده تمامی نهادها و بخش هاست.

اولویت بندی و فعال سازی فوری پروژه 540 تختخوابی

مهمترین و فوری ترین گام برای بهبود زیرساخت های بهداشتی چابهار، حل قاطعانه اختلافات مربوط به جانمایی و تخصیص منابع مالی بیمارستان 540 تختخوابی چابهار و آغاز فوری عملیات اجرایی آن است. نیاز است که مسئولین ارشد استانی و کشوری، با یک تصمیم قاطع، به مناقشات بر سر زمین پایان دهند و راه را برای شروع به کار پیمانکار هموار سازند. باید یک جدول زمانی مشخص و الزام آور برای اتمام این پروژه تعیین شود و پیشرفت آن به صورت منظم و شفاف به اطلاع عموم رسانده شود. این بیمارستان، می تواند بار سنگینی را از دوش تنها بیمارستان موجود برداشته و ظرفیت های درمانی منطقه را به طرز چشمگیری افزایش دهد.

برای تحقق این امر، مسئولین باید با یکدیگر به توافق رسیده و به جای بحث و جدل بر سر جزئیات، بر هدف نهایی که همان تأمین سلامت مردم است، تمرکز کنند. این پروژه، دیگر نباید قربانی بروکراسی و تعلل های اداری شود. فعالان اجتماعی و نمایندگان مردم، باید با پیگیری های مستمر، این موضوع را در صدر مطالبات خود قرار دهند.

استفاده از ظرفیت مسئولیت اجتماعی صنایع بزرگ

در بسیاری از مناطق صنعتی و نفتی کشور، صنایع بزرگ در قالب مسئولیت اجتماعی خود، اقدام به احداث مراکز درمانی و بیمارستان هایی برای کارکنان و همچنین مردم محلی کرده اند. با توجه به حضور صنایع بزرگ پتروشیمی و دیگر شرکت های فعال در منطقه آزاد چابهار، این انتظار وجود دارد که آن ها نیز از این الگو پیروی کنند. مطالبه احداث مراکز درمانی کوچک تر اما مجهز، مانند بیمارستان های ۳۲ یا ۶۴ تختخوابی، توسط این شرکت ها، می تواند بخشی از کمبود امکانات درمانی چابهار را جبران کند. احداث چنین مراکزی در نزدیکی مناطق صنعتی و محل زندگی کارکنان، علاوه بر کاهش بار ترافیکی بیمارستان مرکزی، دسترسی سریع تر و باکیفیت تر به خدمات اورژانسی را فراهم می کند. این یک الزام است، نه یک لطف؛ چرا که سلامت نیروی کار و جامعه محلی، پایه های توسعه صنعتی پایدار را تشکیل می دهد.

بهبود مدیریت و ارتقاء کیفیت خدمات در بیمارستان موجود

تا زمان بهره برداری از پروژه های جدید، لازم است که مدیریت بیمارستان امام علی چابهار به طور جدی مورد بازنگری قرار گیرد و کیفیت خدمات آن ارتقاء یابد. این شامل چندین جنبه کلیدی است:

1. تخصیص بودجه اضطراری برای جذب و ماندگاری پزشکان متخصص و کادر درمانی: باید مشوق های مالی و رفاهی مناسبی برای جذب و حفظ پزشکان و کادر درمانی در چابهار در نظر گرفته شود. این می تواند شامل افزایش حقوق، تأمین مسکن مناسب، و ایجاد فرصت های آموزشی و پژوهشی باشد.
2. بازنگری در سیستم پذیرش و نوبت دهی: با استفاده از فناوری های نوین و بازمهندسی فرآیندها، باید زمان انتظار بیماران در اورژانس و بخش های مختلف به طور چشمگیری کاهش یابد. سیستم های نوبت دهی آنلاین و تلفنی، می توانند نقش مؤثری در این زمینه داشته باشند.
3. تأمین فوری دارو و تجهیزات مورد نیاز: اطمینان از دسترسی کافی به داروهای ضروری و تجهیزات پزشکی استاندارد، باید در اولویت قرار گیرد. زنجیره تأمین دارو و تجهیزات باید تقویت شود تا دیگر شاهد کمبودهای مکرر نباشیم.
4. برنامه های آموزشی برای ارتقاء مهارت های ارتباطی و برخورد پرسنل: برگزاری دوره های آموزشی منظم برای کادر درمانی در زمینه اخلاق حرفه ای، همدلی با بیمار و مهارت های ارتباطی می تواند به بهبود کیفیت خدمات و افزایش رضایت بیماران کمک شایانی کند.

توسعه زیرساخت های درمانی در شهرهای اقماری

برای کاهش بار مراجعات به امکانات درمانی چابهار، لازم است که زیرساخت های درمانی در شهرهای اقماری و روستاهای بزرگ تحت پوشش نیز توسعه یابد. احداث و تجهیز مراکز بهداشتی و درمانی کوچک تر، افزایش تخت های بستری در شهرهایی مانند سرباز، نیک شهر و قصرقند، می تواند بسیاری از نیازهای درمانی اولیه و اورژانسی این مناطق را پوشش دهد. این اقدام نه تنها دسترسی مردم به خدمات درمانی را آسان تر می کند، بلکه از ازدحام بیش از حد در بیمارستان امام علی (ع) نیز می کاهد.

افزایش سرانه تخت بیمارستانی و بهبود کیفیت خدمات درمانی منطقه آزاد چابهار، نه فقط یک نیاز درمانی، بلکه پیش شرطی برای توسعه پایدار اقتصادی و اجتماعی است.

شفافیت و پاسخگویی مستمر

در نهایت، برای بازگرداندن اعتماد عمومی و ایجاد حس امیدواری، شفافیت و پاسخگویی مستمر از سوی تمامی نهادهای مسئول امری ضروری است. مسئولین باید به طور منظم و عمومی، گزارش هایی از پیشرفت پروژه ها، برنامه های بهبود و چالش های پیش رو ارائه دهند. این گزارش ها باید شامل آمارهای دقیق، برنامه های عملیاتی و زمان بندی مشخص باشد. رسانه ها و فعالان اجتماعی نیز باید امکان دسترسی آزاد به اطلاعات را داشته باشند تا بتوانند نقش نظارتی خود را به درستی ایفا کنند. این رویکرد، نه تنها به مسئولین در شناسایی نقاط ضعف کمک می کند، بلکه مردم را نیز در جریان امور قرار داده و حس مشارکت اجتماعی را تقویت می نماید.

نتیجه گیری

شهر چابهار، با موقعیت استراتژیک بی بدیل و پتانسیل های عظیم برای تبدیل شدن به یک قطب اقتصادی و تجاری مهم در منطقه، متأسفانه در حوزه بهداشت و درمان با کمبود امکانات درمانی چابهار مواجه است. تصویر کنونی، از بیمارستان امام علی چابهار به عنوان تنها تکیه گاه فرسوده و ناکافی، کمبود پزشک متخصص چابهار و کادر درمانی، صف های طولانی انتظار، نقص در تجهیزات و دارو، و سرانه تخت بیمارستانی چابهار که به مراتب پایین تر از میانگین کشوری است، گویای وضعیت نامطلوبی است. پرونده پر فراز و نشیب بیمارستان 540 تختخوابی چابهار نیز که سال هاست در میان وعده های محقق نشده و اختلافات مدیریتی معطل مانده، به نمادی از بی توجهی به درمان چابهار و چالش های درمانی چابهار تبدیل شده است.

پیامدهای این کمبودها، فراتر از مشکلات صرفاً درمانی است؛ رنج و نارضایتی شهروندان، سد راه توسعه اقتصادی و سرمایه گذاری، بحران مهاجرت برای درمان، و بی ثباتی اجتماعی، تنها بخشی از تبعات این وضعیت هستند. نمی توان انتظار توسعه پایدار و شکوفایی اقتصادی را از منطقه ای داشت که از ابتدایی ترین نیازهای انسانی، یعنی سلامت و رفاه، محروم است. خدمات درمانی منطقه آزاد چابهار باید به گونه ای ارتقا یابد که نه تنها پاسخگوی نیازهای بومیان باشد، بلکه برای سرمایه گذاران و متخصصانی که به این منطقه می آیند، اطمینان خاطر ایجاد کند.

برای برون رفت از این وضعیت، اقدام فوری، هماهنگ و مسئولانه تمامی نهادهای دولتی، از وزارت بهداشت و استانداری گرفته تا منطقه آزاد و صنایع بزرگ، ضروری است. اولویت بندی و فعال سازی فوری پروژه 540 تختخوابی، استفاده از ظرفیت مسئولیت اجتماعی صنایع بزرگ برای احداث مراکز درمانی جدید، بهبود مدیریت و ارتقاء کیفیت خدمات در بیمارستان موجود، توسعه زیرساخت های درمانی در شهرهای اقماری، و برقراری شفافیت و پاسخگویی مستمر، از جمله راهکارهای عملیاتی هستند که می توانند چابهار را در مسیر بهبود وضعیت بهداشت و درمان چابهار قرار دهند.

چابهار، به واسطه موقعیت و پتانسیل های بی نظیرش، شایسته توجهی درخور است. امید است که با اراده جمعی و تبدیل وعده ها به واقعیت، شاهد آینده ای روشن تر برای سلامت و رفاه مردم این خطه از سرزمینمان باشیم، جایی که خدمات درمانی نه یک چالش، بلکه یک حق دست یافتنی برای همگان باشد و توسعه بهداشت چابهار با گام های بلندتری پیش رود.