به گزارش مجله خانواده؛ بیماری پانیک یکی از اختلالات روانی است که در آن افراد تجربههای شدیدی از ترس، نگرانی و اضطراب را تجربه میکنند. این اضطراب به طور ناگهانی شروع میشود و باعث میشود فرد احساس میکند که دچار حمله قلبی یا مرگ ناگهانی خواهد شد.
علائم بیماری پانیک شامل تنگی نفس، سرگیجه، تعریق، لرزش بدن و درد قفسه سینه هستند. این بیماری باعث میشود فرد از فعالیتهای روزمره خود دست بردارد و از ارتباط با دیگران دور شود. با درمان مناسب، افراد مبتلا به بیماری پانیک میتوانند کنترل بیشتری بر نگرانیها و اضطراب خود پیدا کنند و به زندگی عادی خود بازگردند.
بیماری پانیک در افرادی وجود دارد که حملات مکرر و ناگهانی از ترس و هراس را تجربه میکنند. اگر فرد بیش از یکبار دچار حمله پانیک شود، اصطلاحاً حمله پانیک در او عود کرده است. این حملات در بیماری پانیک معمولاً زمانی رخ میدهد که یک شرایط قابل پیشبینی مدام تکرار شود؛ حتی تکرار اتفاقات خیلی ساده هم باعث این حملات میشود.
برای مثال، عبور از پل عابر پیاده و یا صحبت کردن در میان جمع میتواند ازجمله اتفاقاتی باشد که منجر به حمله پانیک در فرد شود. ممکن است فرد بسیار شاد و سالمی باشد که تنها دو یا چند بار دچار حمله پانیک شده باشد. شاید هم این اختلال نشاندهنده وجود برخی اختلالات دیگی مانند افسردگی و یا اضطراب اجتماعی باشد. علائم بیماری پانیک در تمام سنین دیده میشود، اما شایعترین سن بین ۲۰ تا ۳۰ سالگی است.
شیوا ایلیایی،استاد روانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به اینکه اختلال وحشت زدگی یا پانیک یکی از انواع اختلالات اضطرابی است، اظهار کرد: پانیک به صورت حمله حاد و یا شدید اضطرابی و همراه با احساس مرگ ناگهانی بروز میکند.
وی افزود: از جمله مشخصههای اختلال وحشت زدگی یا پانیک حملات دورهای و ترس شدیدی است که فراوانی بروز آنها میتواند از چند حمله در یک روز یا تعداد انگشت شماری در طول یکسال متفاوت باشد.
ایلیایی افزود: پانیک ممکن است با سایر اختلالات اضطرابی همراه باشد.
پانیک معمولا همراه با ترس شدید بروز میکند
وی با اشاره به اینکه به طور کلی اختلال پانیک یا حمله وحشت زدگی با حملات مکرر و غیر منتظره، اتفاق میافتد،اضافه کرد: این حملات معمولا همراه با ترس شدید بروز میکند.
متخصص روانپزشکی دانشگاه تاکید کرد: حملات پانیک به صورت ناگهانی بروز میکنند و در عرض چند دقیقه به اوج خود میرسد.
وی با اشاره به این موضوع که حملات پانیک در هر حالتی ممکن است رخ دهد، تاکید کرد: این حملات تابع هیچ قانونی نیست و ممکن است در حال آرامش، خواب و یا اضطراب به یکباره حملات وحشت زدگی رخ دهد.
حمله ترس از اضطراب چیست؟
وی با بیان اینکه بین حملات پانیک، ترس از ایجاد و یا بروز حملات دوباره نیز برای فرد مبتلا وجود دارد، گفت: به این حملات، حملات ترس از اضطراب نیز گفته میشود.
متخصص روانپزشکی دانشگاه در ادامه به نشانههای حملات پانیک اشاره کرد و گفت: پانیک با نشانههایی مثل احساس افزایش شدید ضربان قلب، تعریق و لرزش و یا این احساس که بدن به شدت تکان میخورد، دچار تنگی نفس و یا احساس نرسیدن هوا یا خفگی شدهاید و یا درد و ناراحتی قفسه سینه بروز میکند.
حملات وحشت زدگی را با مشکلات قلبی اشتباه نگیرید
به گفته این عضو هیأت علمی دانشگاه در بسیاری از موارد مبتلایان به پانیک نشانههای حملهها را با مشکلات قلبی اشتباه میگیرند به این شکل که بیمار زمان بروز حمله تصور میکنند دچار حمله قلبی شده و به اورژانس قلب مراجعه میکند.
ایلیایی اضافه کرد: احساس ناراحتی، تهوع، دردهای شکمی، مشکلات گوارش و سرگیجه و از دست دادن کنترل، غش کردن ناگهانی، احساس گرما یا گر گرفتگی، لرز یا گزگز و خواب رفتگی در صورت و اندامها از دیگر علامتهای حملههای پانیک است که به صورت لحظهای بروز میکند.
وی افزود: مبتلایان به پانیک در جریان این حملهها حالت گسست از واقعیت دارند؛ به این صورت که تصور میکنند اتفاقاتی که در اطراف رخ میدهد غیر واقعی است و یا به عبارتی گسست از خویستن دارند.
عضو هیأت علمی دانشگاه با اشاره به اینکه ترس از کنترل خویشتن، دیوانه شدن یا مرگ غریب الوقوع از دیگر مواردی است که مبتلایان به اختلال وحشت زدگی از آن رنج میبرند خاطرنشان کرد: مبتلایان ممکن است اختلال دید پیدا کنند و حالتهای مثل گز گز گوش و یا سردرد را هم تجربه کنند.
وی تاکید کرد: تشخیص اختلال پانیک زمانی قطعی میشود که فرد مبتلایا دچار این اختلال در عرض یک ماه حداقل یک بار این حملهها را تجربه کند.
پانیک زنان را سه برابر بیشتر از مردان درگیر میکند
متخصص روانپزشکی دانشگاه با بیان اینکه اختلال پانیک در زنان دو تا سه برابر مردان است، ادامه داد: سن شیوع این اختلال حدودا ۲۵ سالگی است.
وی در ادامه با اشاره به علتهای رایج ایجاد اختلالات وحشت زدگی، اظهار کرد: ممکن است بعد از طی دورههای شدید اضطرابی مثل طلاق، مرگ عزیزان و تجربه استرسهای پس از سانحه، اختلال پانیک همزمان با افسردگی و سایر اختلالات شخصیتی بروز کند.
وی در پاسخ به این سوال که چرا برخی افراد با وجود شرایط پیچیده تر و سخت تر روانی و استرسهای شدید دچار اختلالاتی مثل افسردگی یا پانیک نمیشوند ولی برخی افراد در برابر این بیماری آسیب پذیرترند،گفت: عوامل زیستی، روانی و اجتماعی و تغییراتی که در قسمتهای مختلف مغز و عصبهای مغزی رخ میدهد در همه افراد یکسان نیست و برخی از این تغییرات میتواند باعث بروز این گروه از اختلالات شود.
نقش خوراکیها دربروز پانیک را جدی بگیرید
ایلیایی در ادامه نقش خوراکیها در تشدید اختلال پانیک را مورد توجه قرارداد و افزود: مصرف الکل، نیکوتین و کافئینها میتواند عارضههای مبتلایان به پانیک را بیشتر کند.
وی با اشاره به اینکه وراثت در ابتلا به اختلال پانیک نقش پررنگی دارد، ادامه داد: اختلالات جسمی نیز مثل اختلالات تیروئید،غدد، تشنج و مبتلایان به بیماریهای قلبی و ریوی نیز میتوانند بیش از سایرین به اختلال پانیک را تجربه کنند.
وی با اشاره به اینکه درمانها در اختلالات پانیک شامل دارو درمانی و درمانهای غیر دارویی است، خاطرنشان کرد: درمان این بیماری حداقل بین هشت تا ۱۲ ماه ادامه خواهد داشت و چنانچه درمانها به موقع آغاز شود قطعا اثر بخش خواهد بود.
متخصص روانپزشکی دانشگاه در خاتمه به افرادی که نشانهها و یا حملات پانیک را مشاهده میکنند، توصیه کرد: برای بررسی و یا درمان به پزشک متخصص اعصاب و روان مراجعه کنید.