تفاوت بین انواع موتور برق بنزینی و دیزلی چیست؟
امروز مردم بدون اینترنت به‌سختی زندگی می‌کنند در حالیکه بدون برق زندگی برایشان غیرممکن است. امروز برق با همه بخش‌های زندگی ما درآمیخته است. از بازکردن پارکینگ تا تجهیزات حرارتی منزل تمام‌وکمال با برق کار می‌کند. در سالیان نه‌چندان دور تأمین برق تنها به نیروگاه‌ها وابسته بود، اما امروز تولید انرژی الکتریکی تنها در نیروگاه‌ها انجام نمی‌شود، بلکه در مراکز صنعتی و کارخانه‌ها برق به‌صورت مستقل تولید می‌شود. موتور برق یا ژنراتور یا وسیله‌ای است که انرژی مکانیکی را به الکتریکی تبدیل می‌کند.
امروزه یا موتور برق در انواع مختلفی در بازار به فروش می‌رسد که موتور برق بنزینی و دیزلی دو نوع دستگاهی است که در بازار بسیار شنیده می‌شود. در واقع این تقسیم‌بندی به نوع سوخت مصرفی موتوربرق اشاره دارد. این دو نوع موتوربرق اگرچه از لحاظ فرایندی با یکدیگر یکسان عمل می‌کنند، اما تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند. در این مقاله شما را با تفاوت موتوربرق بنزینی یا دیزلی آشنا می‌کنیم و کمک خواهیم کرد تا تشخیص دهید موتور برق بنزینی بهتر است یا دیزلی؟
تفاوت‌های موتور برق بنزینی و دیزلی
گفتیم که موتور برق بنزینی و دیزلی یک فرایند در تبدیل ماده سوختی به انرژی الکتریکی دارند. اما برای استفاده از این دو نوع موتور برق و خرید صحیح باید تمام تفاوت‌های این دو نوع دستگاه را ارزیابی کرد. تفاوت موتور برق بنزینی و دیزلی در هشت قسمت بیان شده است. این ۸ تفاوت مهم‌ترین و اصلی‌ترین تفاوت در هر دو دستگاه به شمار می‌آید. این هشت تفاوت عبارت است از:
تفاوت در راندمان سوخت موتور برق بنزینی و دیزلی
در مورد راندمان سوخت، متخصصین به قیمت سوخت موردنیاز یک موتور برق اشاره می‌کنند. از آنجا که قیمت بنزین از گازوئیل بیشتر است در نتیجه استفاده از موتور برق گازوئیلی هزینه کمتری برای مالک دستگاه به دنبال خواهد داشت.
مورد دیگری که متخصصین قبل از خرید موتور برق گازسوز به آن اشاره می‌کنند، مقایسه موتور برق بنزینی و دیزلی از لحاظ میزان مصرف سوخت است. در موتوربرق بنزینی مصرف سوخت بسیار بالا بوده و شرکت‌های سازنده تلاش می‌کنند تا مصرف سوخت در این دستگاه را کاهش دهند، اما در موتور برق دیزلی مصرف سوخت به مراتب کمتر از نوع بنزینی است.
بنابراین موتور برق دیزلی نسبت به موتور برق بنزینی از راندمان سوختی بالاتری برخوردار است. موتور برق دیزلی با سوخت کمتر انرژی بیشتری آزاد کرده و توان الکتریکی بیشتری از آن گرفته می‌شود. در نتیجه در تفاوت موتور برق بنزینی با دیزلی ژنراتور گازوئیلی بهتر عمل می‌کند.
تفاوت در طول عمر موتور برق‌های دیزلی و بنزینی
گازوئیل یک ماده سوختی روان است و به‌راحتی مشتعل می‌شود. گازوئیل براثر تراکم و دما مشتعل می‌شود، درحالی‌که بنزین چنین خاصیتی نداشته و حتماً به‌وسیله جرقه شمع دچار احتراق می‌شود. برای احتراق بنزین نیاز است تا یک روان‌کننده به موتور اضافه شود. روان‌کننده موجب احتراق آرام و نرم موتور بنزینی می‌شود، هرچه احتراق در موتوربرق بنزینی آرام‌تر شکل بگیرد فشار به پیستون و اجزا موتور کمتر خواهد بود.
اصولاً فشار ناشی از احتراق در موتور برق‌های بنزینی بسیار بیشتر از موتور برق دیزلی است. برای همین طول عمر موتور برق دیزلی بیشتر از موتور برق بنزینی است. البته باید این مطلب را در نظر گرفت که نسل جدید موتور برق‌ها در حال کارکرد با کیفیت بالای بنزین است. دور از ذهن نخواهد بود که در چند سال آینده در نوشتن تفاوت موتور برق بنزینی و دیزلی مورد طول عمر را حذف کنیم.
تفاوت در قابلیت اطمینان موتوربرق بنزینی و دیزلی
قبل از اینکه به تفاوت موتوربرق بنزینی و دیزلی در مورد قابلیت اطمینان بپردازیم، ابتدا باید مفهوم قابلیت اطمینان را بدانیم. قابلیت اطمینان مفهومی است که در صنعت و به‌خصوص در سیستم توزیع قدرت به کار می‌رود. قابلیت اطمینان به مفهوم انجام شدن مأموریت یک سیستم یا دستگاه است به طور مثال احتمال تولید برق ثابت و مداوم در یک ژنراتور یا موتور برق چه مقدار است؟
برای پاسخ به این سوال باید به میزان کارکرد و نیاز به تعمیر موتور برق‌ها نگاه کرد. یعنی احتمال اینکه یک موتور برق چه میزان احتمال وجود دارد که در زمان کار یا قبل از کار متوقف شود. در موتور برق دیزلی نیاز به تعمیر برق بسیار کمتر از موتوربرق بنزینی است.
موتوربرق دیزلی اجزای ساده‌تری داشته و به‌راحتی تولید برق می‌کند، حال‌آنکه موتوربرق بنزینی ساختمان پیچیده‌تر و اجزای بیشتری داشته و نیاز به سرویس و تعمیر در این دستگاه بالاتر می‌رود. برای همین در تفاوت موتور برق بنزینی و دیزلی، قابلیت اطمینان در موتور برق بنزینی کمتر از دیزلی است.
تفاوت در وزن موتوربرق بنزینی و دیزلی
برای بررسی تفاوت موتور برق بنزینی با دیزل، یکی از پارامترها که بررسی می‌شود وزن دستگاه است. اصولاً موتور برق بنزینی به موتور برق پرتابل معروف بوده که قابلیت حمل‌ونقل را دارد. موتور برق دیزلی به دلیل نوع عملیات سوخت که انفجار براثر تراکم و حرارت صورت می‌گیرد وزن بیشتری نسبت به دستگاه بنزینی دارد. زیرا نیاز است در هنگام احتراق ماده سوختی تنش حاصل از انفجار کنترل شود، برای همین به دور موتور برق دیزلی یک شاسی ساخته می‌شود. شاسی وزن موتور برق دیزلی را سنگین‌تر می‌کند.
تفاوت در سوخت موتور برق بنزینی و دیزلی
یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های موتور برق بنزینی و دیزلی که برای همه مشخص است، نوع سوخت این دو موتور است. در موتور دیزلی، گازوئیل عامل سوخت است و در موتور برق بنزینی، بنزین ماده سوختی است. علاوه بر اینکه جنس این دو ماده با یکدیگر تفاوت دارد نوع سوخت نیز با هم متفاوت است.
بنزین بسیار سریع و با شدت بیشتری دچار احتراق می‌شود؛ لذا در هر زمان و با هر اتفاقی این امکان وجود دارد که بنزین در موتور برق دچار احتراق شود. تفاوت موتور برق بنزینی و دیزلی در امنیت دستگاه است که دستگاه دیزلی امنیت بیشتری نسبت به موتور برق بنزینی خواهد داشت.
تفاوت در میزان صدا موتور برق بنزینی و دیزلی
نکته‌ای که باید به آن توجه کرد سروصدای زیاد موتور برق است چه موتور برق بنزینی چه موتور برق دیزلی دارای سروصدای بسیار زیادی است. نوع احتراق در موتورهای دیزلی که براثر تراکم، انرژی آزاد می‌شود، سروصدای بیشتری ایجاد می‌کند؛ لذا موتوربرق دیزلی در محیط‌های مسکونی کمتر استفاده می‌شود.
تفاوت در تعمیر و نگهداری موتور برق بنزینی و دیزلی
موتور برق وسیله‌ای است که انرژی مکانیکی به انرژی الکتریکی تبدیل می‌شود. کارآمدی و کارکرد دائم دستگاه دو مقوله‌ای است که همواره باید به آن توجه کرد. موتور برق‌ها بیشتر اضطراری هستند؛ لذا همیشه باید سرویس و آماده‌به‌کار نگهداری شوند تا در زمان‌هایی که برق قطع می‌شود، از آن بهره‌برداری کرد.
اگر موتور برق دائمی است یعنی همیشه در حال کار است. خاموش شدن ژنراتور منجر به قطع برق می‌شود، بنابراین باید سرویس‌های ساعتی انجام شود تا دستگاه هیچگاه خراب نشده و همیشه در حال کار باشد. در مقایسه موتوربرق دیزلی و بنزینی باید به این نکته توجه کرد که موتور برق دیزلی نیاز کمتری به سرویس دارد، زیرا فشار به اجزای دستگاه کمتر بوده و دستگاه ساعت بیشتری در مقایسه با موتور برق بنزینی کار می‌کند.
تفاوت در هوا خنک موتور برق بنزینی و دیزلی
سوختن بنزین یا گازوئیل موجب آزاد شدن انرژی حرارتی در موتوربرق شده و دمای بالا موجب استهلاک قطعات می‌شود. بنابراین در موتور برق از سیستم هواخنک یا آب خنک برای کاهش دما در دستگاه استفاده می‌شود. تفاوت موتور برق بنزینی و دیزلی در سیستم هوا خنک است، که موجب تفاوت قیمت دستگاه می‌شود. معمولا بسته به توان انرژی مورد نیاز سیستم خنک‌کاری متفاوتی انتخاب می‌شود. در موتور برق‌های بنزینی معمولا از هوا خنک استفاده می‌شود، اما در موتوربرق دیزلی سیستم خنک‌کاری آب خنک است که قیمت دستگاه را بالا می‌برد.
مزایا و معایب موتور برق بنزینی و دیزلی
در پاسخ به این سوال که موتور برق بنزینی بهتر است یا دیزلی، باید مزایا و معایب هر دو دستگاه بررسی شود. این مقایسه به شما کمک می‌کند تا ضمن بررسی تفاوت موتور برق بنزینی و دیزلی به این نتیجه برسید که کدام نوع از موتور برق برای کار شما بهتر است.
مزایای موتور برق بنزینی
- قابل حمل بودن و استفاده خانگی
- دسترسی آسان به بنزین
- هزینه خرید پایین‌تر
- سروصدای کمتر
معایب موتور برق بنزینی
- امنیت پایین
- راندمان سوختی پایین
مزایای موتور برق دیزلی
- نیاز کمتر به تعمیر و نگهداری
- طول عمر بالا
- راندمان سوختی بالا
- امنیت بالا نسبت به موتوربرق بنزینی
معایب موتور برق دیزلی
- قیمت بالا و پرداخت بیشتر هزینه اولیه نسبت به موتوربرق بنزینی
- در دسترس نبودن گازوئیل در همه مکان‌ها
در این مقاله به مهم‌ترین تفاوت‌های موتور برق بنزینی و دیزلی اشاره شد که علاوه بر این موارد، تفاوت‌های جزئی و فرعی وجود دارد که به آن اشاره نشده است. اگر شما قصد انتخاب و یا موتور برق دارید، بهتر است قبل از خرید با یک کارشناس گفتگو کنید تا نسبت به هزینه و توان موردنیاز شما برای تولید برق، موتور برق مناسب‌تری برای شما انتخاب کنند. اما بهتر است کمی هم با موتور برق آشنا شوید.
موتور برق یا ژنراتور چیست؟
موتور برق یا ژنراتور وسیله ای است کارآمد که برق مصرفی در زمان قطعی برق را تامین کرده و از ایجاد وقفه درکارکرد تجهیزات و لوازم کاری یا خانگی جلوگیری می کند. اما نخست باید به این سوال پاسخ داد که تفاوت با ژنراتور در چیست ؟
آنچه به آن موتور برق گفته می شود از نظر علمی و مهندسی در واقع پکیجی است از موتور و ژنراتور، که موتور در آن انرژی و نیروی محرکه لازم جهت تولید برق توسط ژنراتور را مهیا می سازد. اما به طور کلی در ایران موتور برق ها تنها ابزار های کوچک تولید برق، در حد حداکثر 10 کلیووات شناخته شده و برای توان های بیشتر، به آن ژنراتور میگویند که البته منظور از ژنراتور نیز غالبا” همان پکیج، موتور و ژنراتور است!
موتور برق ها در انواع سایز، توان الکتریکی، ساختار عملکرد و سوخت مصرفی وجود دارند. در مقاله زیر ما به عملکرد ژنراتور یا موتور برق، اجزاء اصلی سازنده آن و نحوه استفاده از آن جهت برق اضطراری در مصارف مسکونی یا صنعتی می پردازیم:
موتور برق چگونه کار می کند؟
به طور کلی ژنراتور برق وسیله ای است که انرژی مکانیکی از یک منبع خارجی را به انرژی الکتریکی تبدیل می کند. این موضوع مهم است که بدانید، ژنراتور انرژی الکتریکی را ایجاد نمی کند، بلکه بوسیله نیروی مکانیکی که به آن اعمال می شود، بار های الکتریکی موجود در سیم پیچ آن را به حرکت در آورده و به اصطلاح برق تولید می کند.
برای درک بهتر این موضوع می توان آن را به یک تشبیه کرد. به این صورت که پمپ آب نیز اگرچه باعث ایجاد جریان درون لوله می شود، اما هیچگاه آب درون لوله را بوجود نمی آورد ( تنها آن را به حرکت وا می دارد )
ژنراتور های برق امروزی و یا انواع موتور برق عملکردی بر اساس قانون القای مغناطیسی کشف شده توسط مایکل فارادی دارند. وی بر اساس تحقیقاتی که انجام داده بود کشف کرد که جریان الکتریسیته را می توان از طریق عبور سیم حاوی آن در یک میدان مغناطیسی به حرکت در آورد ( بوجود آورد ). این عمل باعث ایجاد یک اختلاف ولتاژ بین دو سر سیم ( یا کنداکتور ) شده که در ادامه باعث جریان الکترون ها و ایجاد نیروی الکتریسیته می شود.
اجزاء اصلی موتور برق
اجزاء اصلی موتور برق را می توان به شکل زیر دسته بندی کرد :
- موتور
- آلترنتور
- سیستم سوخت رسانی
- تنظیم کننده ولتاژ
- سیستم خنک کننده و اگزوز
- سیستم روغنکاری
- شارژ باتری
- پنل کنترلی
- بدنه یا قاب اصلی دستگاه
موتور :
موتور، منبع اصلی ایجاد انرژی مکانیکی مورد نیاز ژنراتور است. سایز موتور کاملا” به حداکثر توان الکتریکی تولید شده توسط ژنراتور بستگی دارد. فاکتور های زیاد و مهمی در انتخاب سایز موتور برای یک ژنراتور وجود دارد و باید تولید کننده همه آن ها را در اختیار سازنده ژنراتور قرار دهد.
نوع سوخت مصرفی : موتور ژنراتور ها از انواع مختلفی از سوخت ها جهت عملکرد استفاده می کنند از جمله بنزین، دیزل ( گازوئیل )، پروپان ( در حالت گاز یا مایع ) و یا گاز طبیعی. به طور کلی معمولا” موتور های کوچک از نوع بنزینی بوده و موتور های بزرگ از نوع دیزلی ( گازوئیلی )، پروپان یا گاز طبیعی. برخی از ژنراتور ها توانایی استفاده دوگانه از گازوئیل و گاز طبیعی را دارند.
مقایسه بین موتور های OHV و غیر OHV : موتور های از نوع OHV به گونه ای است که شیر ورود سوخت و خروج دود، هردو در بالای سیلندر قرار گرفته که این برخلاف موتور های غیر OHV است که اگزوز آن در بدنه موتور قرار دارد. موتور های OHV دارای مزایایی نسبت به غیر آن می باشند که به این شرح است :
- طراحی جمع و جور
- مکانیسم عملکرد ساده تر
- طول عمر بالا
- سادگی عملکرد از دید کاربر
- صدای کم تر حین کار
- کاهش سطح آلایندگی
البته موتور های از نوع OHV گران تر از موتور های معمولی می باشند.
آلترنتور :
آلترنتور یا به نام دیگر آن کلگی ژنراتور بخشی از ژنراتور است که بواسطه نیروی مکانیکی تامین شده توسط موتور، برق تولید می کند. این قطعه متشکل از بخش متحرک و ثابت است است که در یک باکس قرار گرفته است. این اجزا در کنار هم بواسطه نیروی مغناطیسی برق تولید می کنند.
سیستم سوخت رسانی :
معمولا” مخزن سوخت، ظرفیت کافی برای عملکرد مداوم موتور برق تا 6 الی 8 ساعت را داراست ( اگرچه همواره توصیه می شود از موتور برق بیش از 5 ساعت مداوم استفاده نکنید ). اجزاء اصلی سیستم سوخت به شکل زیر است :
لوله اتصال مخزن به موتور : لوله ای است که از مخزن به موتور و بلاعکس از موتور به مخزن قرار گرفته است.
لوله تهویه مخزن : که وظیفه جلوگیری از افزایش فشار یا منقبض شدن مخزن سوخت هنگام سوخت گیری و یا مصرف آن را داراست.
کانکشن جریان بیش از اندازه از مخزن تا لوله مکش : وظیفه آن جلوگیری از ریختن سوخت روی ژنراتور هنگام سوخت گیری است.
فیلتر آب و ذرات : در برخی از موتور برق های پیشرفته جهت جلوگیری از آسیب به موتور و سایر قسمت های آن در اثر ورود ذرات به غیر از سوخت وجود دارد.
انژکتور : در موتور برق های انرژکتوری وظیفه توزیع مناسب سوخت درون سیلندر ها را بر عهده دارد.
تنظیم کننده ولتاژ :
همانطور که از نام آن پیداست، این قطعه وظیفه تنظیم ولتاژ خروجی را داراست.
سیستم خنک کننده :
سیستم خنک کننده : عملکرد مداوم موتور برق باعث گرم شدن اجزاء آن به خصوص موتور می شود، لذا ضروری است که تهویه مناسب در آن صورت گیرد.
گاهی اوقات از آب برای خنک کردن ژنراتور استفاده می شود که البته معمولا” کاربرد آن را در ژنراتور های بزرگ بالای 2250 کیلووات مشاهده می کنیم. گاهی اوقات از هیدروژن نیز جهت خنک کردن موتور استفاده می شود چرا که توانایی جذب گرمای بالایی دارد که آن نیز برای ژنراتور های بزرگ با برج خنک کننده کاربرد دارد.
اما برای موتور برق های کوچک مورد استفاده در منازل غالبا” موتور از نوع هواخنک است. هوا از نظر توان خنک کنندگی به خوبی آب یا هیدروژن عمل نمی کند و به همین خاطر است که توصیه می شود از موتور برق بیش از 4-5 ساعت مدوام کار کشیده نشود چرا که موتور آن به شدت داغ کرده و طول عمر آن کاهش می یابد.
سیستم روغنکاری :
از آنجایی که موتور برق دارای اجزاء متحرک است که از جمله مهم ترین آن ها سیلندر هاست، باید از روغن جهت روانکاری آن استفاده شود. موتور برق ها دارای دو نوع روغن جدا و سوخت روغن بنزین هستند که در نوع اول مخزن روغن به شکل جداگانه قرار داشته و باید پیش از هربار استفاده درجه و مقدار آن چک شود. و در نوع دوم ترکیب سوخت و روغن به شکل همزمان به موتور برق افزوده می شود که مقدار و درصد هریک باید از روی کاتالوگ محصول مطالعه شود.
نکته: دقت کنید که اگر مقدار روغن به درستی پیش از استفاده چک نشود، ممکن است آسیب جبران ناپذیری به موتور وارد کند.
سیستم استارت موتور برق : موتور برق در دو نوع هندلی و استارت با باتری وجود دارد. در نوع هندلی بوسیله سیم هندل و کشیدن آن موتور شروع به کار می کند و در نوع استارتی، موتور توسط باتری که در هنگام استفاده از موتور برق شارژ شده است روشن می شود. شارژر باتری در این نوع موتور برق معمولا” از جنس استنلس استیل بوده که از خوردگی آن جلوگیری می کند.
پنل کنترلی :
یک بخش کنترلی است که بسته به نوع موتور برق وضعیت کارکرد، اخطار ها و علایم هشدار دهنده را به کاربر اطلاع می دهد. تمامی مواردی از جمله ولتاژ خروجی، وضعیت روغن، مقدار سوخت، تبدیل جریان به مستقیم یا متناوب و … در این قسمت قرار دارد.
در صورت تمایل به خرید انواع ژنراتور یا موتور برق می توانید به سایت need sanat مراجعه کنید. در این سایت مقالات بسیاری زیادی در خصوص قرار داده شده است.