سالهاست درباره بازسازی های غیر فنی و غیر اصولی که شدیدا در کشور و بخصوص در تهران در واحدهای مسکونی و بیشتر در بلند مرتبه ها رخ می دهد، هشدار دادهام، در صورت بروز حوادث، شهرداری و نظام مهندسی مقصر اصلی خواهند بود، به استناد علم موجود مهندسی سازه و برای ثبت در تاریخ کشور ! مراتب جهت استحضار مقام محترم دادستان کل کشور تقدیم می شود.
متاسفانه بی توجهای و بی خیالی در امر ساخت و ساز و فقط کسب درآمد به هر طریق ممکن امروزه بلای جان ایمنی ساختمانهای کشور است. دو روز پیش باز در خبرها بود که دوباره در شهر اسکندریه در مصر ساختمان ١٣ طبقه ای فرو ریخت و تعداد انبوهی زیر آوار در حال حاضر مدفون می باشند،
اصل خبر اول،
https://www.mashreghnews.ir/news/1503001/ فیلم-ریزش-ساختمان-۱۳-طبقه-در-مصر
مصر و بخصوص شهر اسکندریه یکی از جاهایی است که تقریبا هر ساله چندین ساختمان در آن فرو می ریزند ! زمانیکه علل فروریزش این بناها را مطالعه می کنید، انسان به دو دلیل اصلی دست می یابد، شل بودن قوانین شهرداری و عدم نظارت و بازسازی های درون واحدی غیر فنی ! دقیقا همانند تهران و دیگر شهرهای های کشور !؟ البته شرایط خاک در شهر اسکندریه هم یک عامل اصلی دیگر به حساب می آید.
سالهاست که نگارنده مرتب در خصوص بازسازی ها هشدار دادهام بخصوص با شرایط زلزله کشور ولیکن متاسفانه شهرداری ها نه درکی از اهمیت موضوع دارند و نه توجهای دارند. بازسازی در واحدهای مسکونی در طبقات تیپ فقط به کارهای بسیار ساده روبنایی در واحد ها اطلاق می گردد نه برداشتن دیوارها یا تغییر مسیر لوله ها و فاضلاب و گاز و غیره !
حداقل نزدیک به ٥٠ سال است که در مهندسی سازه می دانیم که رفتار سازه های اسکلت دار با دیوارهای پر کننده، با اسکلت دارهای بدون دیوارهای پر کننده چه تفاوت عمده ای در سختی جانبی درون صفحه ای دارند ! اما شهرداری هنوز بی تفاوت از کنار این موضوع شانه خالی کرده و برای آن مجوز صادر می کند !؟
زمانیکه مثلا در یک ساختمان ١٠ طبقه، طبقات تیپ بوده ولیکن واحدی بدلخواه و اجازه شهرداری دیواری را بر می دارد، این بزرگترین صدمه را در زمان زلزله به سازه کل (ده طبقه) در سختی جانبی و پیچش طبقه ای وارد می کند. اگر همه واحدها بردارند شاید بلامانع باشد ولی نمی شود یکی بردارد و دیگری نه ! عموما در تحلیل و طراحی اسکلت اثر این دیوارها لحاظ نمی شود ولی وقتی هست ! دیگر سختی موجود را کتمان نمی شود کرد.
بارها به شهرداری اطلاع دادهام که این موضوع در مدیریت آسیب پذیری شهری آنهم کشوری لرزه خیز مثل ایران امری حیاتی است، آنها هم بعد از تماس با ١٣٧، پیامی می دهند بازدید شد و بلامانع بود !؟ تصاویر نمونه در زیر: این نوع کارها هم بر ضرر خود مالک است که نمی داند و موضوع را نمی فهمد و اصرار به خودکشی دارد، هم به کلیه مالکان واحدها و ساختمان آسیب می زند. در تصاویر زیر توجه داشته باشید دیوارها برداشته شده، شیر گاز و لوله گاز در حال جابجایی و انبوهی از کارها که ساختمان را در زمان یک تکان زلزله با خاک یکسان خواهد نمود !
به هر حال خواستم این موضوع در تاریخ کشور ثبت شود که بیش از ٥٠ سال است این موضوع را می دانیم ولی عمل نمیکنم. دلسوزی هم فایدهای ندارد برخی به هر قیمتی می خواهند بناها را آماده فروریزش نمایند ! نا گفته نماند در صورت خسارت و اثبات آن که در اینگونه موارد امری بسیار ساده می باشد، مالکان و مهندسان ناظر مسول و صادر کنندگان مجوز اعم از شهرداری و هیت مدیره ساختمان می بایستی طبق قانون بازسازی کل ساختمان را متقبل باشند !؟
عکس بالا: جابجایی لوله گاز، تغییر فاضلاب، و لوله ها و تغییر سختی طبقات، عکس پایین، برداشتن فاجعه بار دیوارهای سخت درون صفحهای
استاد نمونه کشور در مهندسی سازه، مهندسی زلزله و مدیریت بحران