اصول و مراحل طراحی نمای ساختمان

در بخش ساختمان سازی طراحی نما یکی از بخش های مهم تلقی میشود به همین دلیل اصول و رند طراحی نمای ساختمان از اهمیت ویژه ای برخودار است. در اصول طراحی نمای ساختمان؛ نما نه تنها از جنبه‌ی زیبایی و بصری بسیار حائزه اهمیت است بلکه حاکی از شخصیت و حس و حال سازنده و مالک آن ساختمان نیز می باشد و از طرفی درصدی از بهای یک ساختمان در گرو جذابیت یا عدم جذابیت نما است. رعایت  اصول طراحی نما به طراحان و معماران کمک خواهد کرد تا یک ساختمان زیبا و هماهنگ با بستر فرهنگی منطقه طراحی کنند.

چنانچه نسبت به اصول روند طراحی نما بی اهمیت باشید باعث می شود هویت ساختمان و البته هویت شهر و منظر شهری نیز زیر سوال برود در نتیجه طراحی نمای ساختمان نه تنها بر روی خود ساختمان بلکه بر روی منظر شهری نیز تأثیر گذار است. با توجه به اهمین نمای ساختمانی در این مقاله ما به اهمیت نما در ساختمان سازی و مراحل روند طراحی نمای ساختمانی نیز خواهیم پرداخت تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.

طراحان و معماران از همان ابتدای کار ساختمان سازی، با طراحی نمای ساختمان، طرح نما را در نظر میگیرند تا تمهیدات لازم برای اجرای در نظر گرفته شود. با توجه به اهمیت نما بر هویت و منظر شهری باید طراحی نما بر اساس شرایط محیطی و سلیقه کارفرما و همچنین قوانین شهرداری صورت گیرد و اجرای هر نوع نمایی برای ساختمان امکان پذیر نیست.

با توجه به اینکه نمای ساختمان به عنوان اولین دید ناظر از سطح کلی بنا به حساب می‌آید، از این رو از اهمیت بالایی برخودار است، طراحی نمای ساختمان می‌تواند در بالا بردن ارزش اقتصادی ساختمان در منطقه و یا حتی محله شما تاثیر گذار باشد، به این صورت با طراحی مناسب نمای ساختمان علاوه بر زیبایی بنا، می‌توانید ارزش مالی ساختمان خود را نیز بالا ببرید. اجرای انواع نما دارای اصول و روندی خاص می باشد که در ادامه به این موارد خواهیم پرداخت.

بتن نما یا بتن اکسپوز چیست؟

میخواهید در مورد بتن اکسپوز چیست  توضیحاتی خدمت شما ارائه دهیم .بتن اکسپوز یکی از انواع بتن است که به دلیل دارا بودن سطح صیقلی و صاف در نمای خارجی و داخلی ساختمان مورداستفاده قرار می‌گیرد. این نوع بتن به معماران اجازه می‌دهد طرح‌های موردنظرشان برای نمای ساختمان را به‌راحتی پیاده‌سازی کنند. بتن اکسپوز که به آن بتن نما نیز گفته می‌شود به دلیل سطح صاف و یکدست بودن، به‌راحتی قابل رنگ‌آمیزی است. البته از این نوع بتن به‌صورت پیش‌فرض در سه رنگ کمرنگ، میانه و پررنگ وجود دارد و می‌توان از آن استفاده کرد.

بتن نما برای استفاده در ساخت‌وساز، به‌صورت پیش ساخت ساخته می‌شوند. این نوع بتن معمولاً به‌صورت پنل‌های بتنی آماده شده و مورداستفاده قرار می‌گیرد. این پنل ها در هر ابعادی تولید می‌شوند و بسته به محل مورداستفاده، اندازه آن‌ها می‌تواند متفاوت باشد. مزیت مهمی که در مورداستفاده از این نوع بتن وجود دارد این است که دیگر نیازی به نماسازی نیست. درواقع خود بتن مانند سنگ‌های مورداستفاده در نماکاری یکدست و یکپارچه است و نیاز نیست پوشش دیگری روی آن اجرا شود. با استفاده از بتون اکسپوز دیگر نیازی به هزینه کردن برای نماکاری نیز نخواهید داشت.

14 اصول مهم روند طراحی نما در معماری

همانطور که در بخش های قبلی اشاره کردیم با توجه به اینکه زیبایی و جذابیت از الزامات طراحی نماهای ساختمانی می باشد است اما تنها ملاک و برتری زیبایی یک نمای ساختمانی نیست و در کنار طراحی زیبا باید به فاکتورهای دیگری نیز توجه کنید. با نادیده گرفتن هر یک از این فاکتور ها و عوامل مختلف در طراحی نما ممکنه است عملکر و فرایند درستی بین سازه و نما برقرار نمشود .

نما به عنوان یکی از اصلی ترین بخش های ساختمان باید دارای استاندارد های مورد نیاز خود باشد زیرا با رعایت نکردن نکات اجرایی و ایمنی بعد از مدتی زیبایی نمای شما هم به مخاطره میوفتد و گیرایی اولیه خود را از دست خواهد داد به همین دلیل طراحی نما باید با رعایت تمامی ظوابط و استاندارها شکل بگیرد و مواردی مانند نقشه های فاز دو  اجرایی ، توجه به عملکرد سازه و نوع آن ، شرایط اقلیمی و جوی منطقه و … توجه شود تا نمای ساختمان دوام و استحکام خود را در شرایط مختلف حفظ کند .از عوامل موثر در طراحی نما میتوان به موارد زیر اشاره کرد.

• توجه به شرایط اقلیمی: شرایط اقلیمی یکی از مهم ترین موارد در طراحی نمای ساختمان است که باید به آن توجه داشه باشید. شما باید بدانید که بنا کجا ساخته شده است و شرایط اقلیمی و آب و هوایی منطقه چگونه است؟ زیرا اقلیم منطقه بر روی سبک طراحی و انتخاب متریال تأثیر مستقیم می گذارد. باوتوجه به اینکه برخی از متریال و یا فرم ها برای هر نوع آب و هوایی مناسب نیستند توجه به شرایط اقلیمی از اهمیت ویژه ای در مراحل روند طراحی نما برخوردار است به عنوان مثال برای مناطق سردسیر باید نمایی طراحی و اجرا شود که عایق مناسبی برای حرارت باشد. متریال مورد استفاده نیز باید در برابر تغییرات دمایی و یخبندان مقاومت لازم را داشته باشد.
  •  متریال و مصالح: همانطور که در بخش قبل اشاره کردیم باتوجه به تاثیر شرایط آب و هوایی در انتخاب متریال در طراحی نما باید از متریال و مصالح مناسب هر منقطه که در دسترس تر هستند استفاده کنید. استفاده از مصالح موجود در منطقه به شما در اجرای راحت تر نمای ساختمان کمک خواهد کرد. زیرا متریالی که قرار است از شهری دیگر حمل شود و به محل ساختمان آورده شود هزینه ی حمل و نقل را به هزینه اجزای نما اضافه می کند. همچنین در طراحی نما از متریا های با کیفیت و مرغوب استفاده کنید زیرا تا حد بسیار زیادری در زیبای نما تاثیر گذار خواهند بود.
  •  اصول و ضوابط طراحی نما: معماران و طراحان در زمان طراحی نما باید با توجه به قوانین شهرداری شروع به طراحی نما کنندزیرا نمی توان از هر نوع مصالح و فرمی برای طراحی نما استفاده کرد. به طور مثال طراحی نمای رومی با جزئیات برجسته در برخی از شهرها ممنوع می باشد.
  •   سلیقه کارفرما: سلیقه کارفرما نیز اهمیت خیلی زیادی در روند طراحی نمای ساختمان دارد بنابراین  نمای ساختمان نیز باید مورد تایید کارفرما قرار گیرد. در نتیجه طراحان باید ضمن رعایت ضوابط و اصول اصلی طراحی نما در انتخاب طرح نمای ساختمان سلیقه کارفرما را مد نظر قرار دهند.
  •  سبک طراحی نما: یکی دیگر از اصول مهم در طراحی نمای ساختمان؛ انتخاب سبک طراحی مناسب با کاربری و منطقه ساختمان است. نمای ساختمان می تواند در انواع؛ مدرن، کلاسیک، سنتی، مینیمال و.. طراحی شود.
  •  هزینه طراحی نما: یکی از مهم ترین و اساسی ترین قسمت ها در روند طراحی نمای ساختمان توجه به هزینه های اجرایی نما بعد از طراحی می باشد.  اگر بودجه مورد نظر برای طراحی نمای ساختمان مشخص باشد، طراح می داند که از چه متریالی استفاده کند. در صورت عدم وجود بودجه ناکافی طراح می تواند بر اساس اصول طراحی نما بهترین نوع مصالح و سبک را انتخاب کند.
  قابلیت اجرای نما: در طراحی نمای ساختمان علاوه بر رعایت اصول طراحی باید به قابل اجرا بودن و جزئیات اجرایی هم توجه شود. مقدار وزنی که نما دارد، نوع اتصالات نما به ساختمان و روش اجرای نما باید در حین طراحی نما باید مورد توجه قرار بگیرد.
  •  نورپردازی نما: نورپردازی در زیبایی و جذابیت نمای ساختمان بسیار تاثیر گذار است بنابراین همانطور که همان قدری که زیبایی نما در طی روز اهمیت دارد، نورپردازی در طی شب مهم می باشد. با نورپردازی درست نمای ساختمان علاوه بر روشن شدن بنا، ساختمان شاخص ¬تر و زیباتر می شود و در زیبایی هر چه بیشتر منظر شهری نیز تأثیرگذار است.
• تقارن: یکی از راه های برقراری توازن در طراحی نمای ساختمانی تقارن است وجود تقارن در طراحی نمای ساختمان هم لازم نیست اما وجود توازن ضروری می باشد. بنابراین شما میتوانید برای ایجاد توازن در نما از تقارن استفاده کنید. در طراحی نمای سبک هایی مانند کلاسیک و یا رومی نیاز به وجود تقارن در نما امری ضروری است.
  •  رنگ و بافت : تناسب رنگ، یکی از فاکتورهای لازم و ضروری برای یک نمای مطلوب و مناسب است که در طراحی نما باید به آن توجه داشته باشید. رنگ در نما به گونه ای نیست که بعد از طراحی بخش های مختلف طراح بخواهد رنگ را به نما اضافه کند! بلکه باید در روند طراحی نمای ساختمان به این موضوع مهم توجه کامل را داشته باشد. اگر رنگ تناسب نداشته باشد در نما، حتی بهترین متریال ها با بهترین کیفیت ها هم نمی توانند جذابیت نما را به نمایش بگذارند.
  •  پیوستگی و انسجام: یکی از نکات مهم در زمان مشاهده کلییت یک نما پیوستگی است. در واقع منظور از پیوستگی نما این است که فرم کلی نمای ساختمان در دید بصری به عنوان یک طرح کامل و یک بخش کامل دیده شود. یعنی به گونه ای نباشد که هر بخش از نما برای خود یک قسمت جداگانه محسوب شده و عملا پیوستگی نما را از بین ببرد. پیوستگی هم از طریق فرم و شکل نما و هم در شکل و بافت باید دیده شود. وجود پیوستگی بین طبقات مختلف و هم در یک طبقه بین بخش های مختلف نما ضروری است.

نکته:متاسفانه بسیاری از خریداران کیفیت را فدای قیمت بتن اکسپوز کرده و ترجیح می‌دهند به جای خرید محصول مرغوب و با کیفیت به سراغ موارد ارزان قیمت بروند.بتن اکسپوز در انواع مختلفی وجود دارد و هر کدام از آنها دارای ویژگی و کاربردهای خاص خود هستند. بنابراین اگر می‌خواهید بر اساس نیاز سازه خود بهترین گزینه‌ را با مناسب‌ترین قیمت خریداری کنید، باید در حین انتخاب و خرید بتن اکسپوز نکات مختلفی را در نظر بگیرید.

• ریتم: با ایجاد ریتم در نما شما نمایی زیبا و متعادل خواهی داشت. ریتم یکی از اصول مهم در معماری می باشد که از پراکندگی جلوگیری می کند و باعث ایجاد هماهنگی نیز می شود. در نمای ساختمان هم باید برای ایجاد تعادل در نما باید اجزای نمای ساختمان در کنار هم قرار گیرند از یک ریتم پیروی کنند.
  •  عنصر شاخص: شاید در طراحی نمای برخی از ساختمان ها نیاز به یک بخش برجسته وجود داشته باشد. برجسته کردن یک بخش باعث جلب توجه آن نسبت به قسمت های دیگر می شود.
  •  سادگی: یکی از اصول طراحی نما رعایت سادگی است. سادگی یکی از ویژگی هایی است که باید در عین حال که به همه اصول دیگر می پردازید، موضوع سادگی را هم در نظر بگیرید. سادگی بخشی از زیبایی نما را ایجاد می کند. استفاده از متریال یکدست و رعایت تنوع و همچنین شکل و فرم متناسب با ساختمان، به ایجاد سادگی کمک می کند.

چگونه نما ساختمان طراحی کنیم تا از نتیجه کار راضی باشیم؟

شاید برای شما هم پیش آمده باشد که از خود سوال کنید، چگونه نما ساختمان طراحی کنیم و اصول طراحی نما چیست ؟ برای این منظور، ابتدا باید به شناخت نما و ویژگی‌های آن بپردازیم. نمای ساختمان وجه بیرونی بناست که در دید عموم قرار دارد و به همین علت از اهمیت بالایی برخوردار است. طراحی نمای ساختمان، شاخه‌ای از علم و هنر معماریست، که به این امر جذاب می‌پردازد. در یک پاسخ کلی به پرسش چگونه نما ساختمان طراحی کنیم ؟

می‌توان گفت، فرآیند طراحی نما شامل بیان اهداف و مشخص نمودن آنها، طراحی اولیه چند آلترناتیو، بررسی گزینه‌ها، انتخاب گزینه نهایی و اصلاح آن است. البته متریالی که برای طراحی در نظر می‌گیرید نیز بسیار اهمیت داشته و وجود محصولات نوین در این عرصه همچون  امکان اجرای طراحی‌های خاص و بی‌نظیر را به شما خواهد داد.

برای موفقیت در ارائه بهترین طرح برای نما، توصیه می‌شود با یک مهندس معمار یا طراح با تجربه مشورت کنید. یک معمار مجرب می‌داند چگونه نمای ساختمان طراحی کند تا یکپارچگی، تناسب، تعادل و ریتم در نما ایجاد شود. البته خودمان هم می‌توانیم با مطالعه کتب موجود، تمرین و مشاهده نمونه کارهای متعدد معماران مختلف میتوانید به آپارات ما مراجعه کنید. اما این مسئله، نیازمند صرف وقت زیادیست. قطعاً تجربه‌ای که یک هنرمند طراح طی سالیان متمادی اندوخته است، چیزی بیش از دانش تئوری موجود در کتب است.