گیاهان دارویی متنوعی در طبیعت وجود دارند که دارای خواص درمانی متعدد می باشند. یکی از این گیاهان که از قدیم برای درمان بیماری ها مورد استفاده واقع می شده، پیچک نام دارد. این مطلب به خواص برگ پیچک می پردازد. غیر از گیاهان دارویی ادوی جات هم دارای خواص هستند که خرید ادویه هیچ موقع مضر نبوده.
آشنایی با خواص برگ پیچک
پیچک یکی از گیاهان بالارونده است که بومی اروپای غربی، مرکزی و جنوبی می باشد. در طب سنتی از برگ های پیچک جهت درمان بیماری های مختلف استفاده می شود. قابل ذکر است مصرف عصاره برگ پیچک با ازدیاد میزان دریافت اکسیژن در ریه، موجب رفع آسم می شود.
همانطور که می دانید این گیاهان دارویی از نظر این که از جنس طبیعت هستند با بدن انسان سازگاری بیشتری دارند. به این ترتیب روند درمان را تسریع می کنند. پیچک هم از گیاهان دارویی مفید می باشد که با دارا بودن ترکیبات موثر به عنوان دارویی جهت پیشگیری و درمان بیماری ها از گذشته های دور مورد استفاده بوده است.
این گیاه با خواص جادویی با اسامی دیگری همچون پاپیتال، الغراب، علیق نیز در طب شناخته می شود. استفاده از خواص خوب پیچک می تواند انگیزه ای باشد که آن را در منزل نگهداری کنید. اگر مایلید تا با خواص اعجاب انگیز برگ پیچک آشنا شوید، با ادامه مطلب همراه باشید.
گیاهشناسی پیچک
پیچک یا برگ انگور کوهی همیشه سبز به خانواده آرالیاسیه یا تیره هدرا متعلق بوده و در بسیاری از مناطق ایالات متحده به وفور یافت می شود. بخصوص در مناطق سایه ای جنگل، صخره ها و دامنه های با خاک مرطوب. پیچک دارای برگ های سبز بوده و به صورت دسته های کوچکی از گل های سبز مایل به زرد یا صورتی که در انتهای ساقه های آن نمایان می شود شکوفه می زند.
پیچک در حقیقت اسم مشترک یک جنس کامل از گیاهان به اسم هدرا می باشد که عمدتا در سراسر اروپا، شمال افریقا، آسیا و مناطقی از اقیانوس آرام پیدا می شود. حدود ۱۵ گونه پیچک وجود دارد که خزنده بوده روی زمین رویش می کنند تا هنگامی که از سطوحی مانند دیوار یا درخت خود را بالا بکشد.
در این مرحله، پیچک می تواند به شکل مستقیم به نور خورشید دسترسی یابد و بعد از آن می تواند سرعت رشدش را تسریع دهد. برگ های گیاه پیچک نه تنها تزئینی نبوده بلکه استفاده از آن ها در ساختمان سبب زیبایی محیط شده و می توان از خواص درمانی آن نیز بهره برد.
برگ های پیچک سال های زیادی است که در طب سنتی اروپا تا آسیا استفاده می شود و دارای جایگاه مهمی در علم پزشکی می باشد. برگ های آن می توانند به صورت خوراکی یا موضعی استفاده شوند. در حالی که عصاره برگ ها به عنوان یک مکمل قوی داروی گیاهی محسوب می شود.
از پیچک به عنوان تنتور، چای یا دمنوش استفاده می شود. البته باید مراقب بود که میزان استفاده زیاد آن مضر است. این گیاه دارای آنتی اکسیدان قوی بوده و اجزای شیمیایی اش خواص سلامتی به دنبال دارد. علاوه بر خواص دارویی یونانیان از برگ های پیچک به عنوان تاج گل روی پیشانی استفاده می کردند. همچنین برای جلوگیری از اثرات سستی در دعا پیش خدای نوشیدنی یونان استفاده می شده است.
یونانی ها از جمله بقراط برای پیشگیری از مسمومیت از این برگ ها استفاده می کرد. همچنین آن را جهت درمان التهاب، بی حس کننده درد هم مورد استفاده قرار می دادند. ضمنا به عنوان نشان وفاداری در نظر گرفته می شده از این رو تاج گل نو عروسان از برگ این گیاه ساخته می شد. و در طب عامیانه از برای درمان زگیل های خوش خیم غیر سرطانی مورد استفاده بوده است.
برگ پیچک چه خواصی به دنبال دارد؟
در بخش قبل تا حدودی با تاثیرات و خواص برگ پیچک آشنا شدید. در ادامه بیشتر به این موضوع اشاره می شود.
۱. درمان مشکلات التهابی
یکی از مزایای شناخته شده پیچک بخصوص پیچک انگلیسی درمان مشکلات التهابی در بدن می باشد. اگر به بیماری آرتریت، نقرس یا رماتیسم مبتلا هستید استفاده از پیچک به صورت چای یا استعمال موضعی برگ ها روی مناطق ملتهب درد و ناراحتی را تسکین می دهد. همچنین برای افرادی که از درد ناشی از آسیب یا جراحی رنج می برند، پماد موضعی پیچک توصیه می شود. این گیاه دارویی التهاب داخلی را بهبود داده و کاربردهای فراوانی در سیستم های بدن دارد.
۲. سمزدایی بدن
برخی پژوهش ها نشان داد که بین بهبود کبد و کیسه صفرا و استفاده از پیچک ارتباط وجود دارد. این گیاه به ارگان های بدن کمک کرده تا بهتر عمل نموده و سموم بدن به صورت موثرتری دفع شود. از این رو سبب تصفیه خون و کاهش فشار بر این سیستم های حیاتی می گردد.
۳. کاهش احتقان
برگ های پیچک معمولا جهت از بین بردن التهاب و احتقان دستگاه تنفسی مورد استفاده واقع می شود. این برگ ها به عنوان خلط آور عمل کرده و می توانند خلط و مخاط سیستم برونش را تجزیه نمایند. با از بین بردن این زمینه های رشد پاتوژن ها و باکتری ها می توان سلامت کلی را بهبود بخشید و تایم رسیدن به سلامت بعد از بیماری را کاهش داد. این موضوع همچنین سبب می شود عصاره این گیاه جهت تسکین واکنش های آلرژیک و آسم هم موثر واقع شود چرا که التهاب در این بخش ها را کاهش می دهد.
۴. محافظت از پوست
قرن های متمادی، مردم از برگ پیچک برای کاهش درد و عفونت زخم های سوختگی روی پوست بهره می بردند. این گیاه برای زخم های باز یا سایر زخم ها نیز به کار می رود. چرا که دارای خواص ضد باکتری بوده و بر اساس ماهیت حفاظتی اش، (ساپونین برگ ها) می تواند سبب کاهش ناراحتی و تحریک ناشی از بیماری های ، ، آکنه و دیگر مشکلات پوستی شود.
۵. پاکسازی روده
پیچک علاوه بر خواص ضد باکتریایی، دارای خاصیت ضد انگلی هم می باشد که این گیاه به حذف کرم های روده و انگل های روده ای می انجامد. کمک می کند. می توانید روده خود را با مصرف برگ پیچک پاکسازی نموده و به صورت موضعی لوسیون یا عصاره آن را برای رفع شپش ها و خارشی که در نتیجه اش ایجاد می شود، استفاده نمایید.
۷. جلوگیری از سرطان
هر جند در این زمینه تحقیقات هنوز کامل نیست ولی بیشتر خواص پیچک حال حاضر نشان می دهد که این گیاه دارای فعالیت آنتی اکسیدانی بالایی بوده به این معنی که می تواند از گسترش سرطان جلوگیری کند. این کار را با حذف رادیکال های آزاد و پیشگیری از جهش انجام می دهد. به این ترتیب برگ پیچک کمک می کند طیف وسیعی از بیماری های مزمن از جمله ابتلا به سرطان کاهش یابد.
موارد احتیاط مصرف پیچک
اگرچه گیاهان دارویی به دلیل طبیعی بودن، به طبع انسان سازگارتر هستند ولی باید در مصرف آن ها احتیاط نمود و از زیاده روی در مصرف هر داروی گیاهی خودداری کرد. همچنین نباید مصرف خودسرانه داشت. در موارد زیر در مصرف گیاه پیچک احتیاط کنید.
- ممکن است تماس و لمس این گیاه برای برخی افراد حساسیت پوستی و واکنش های آلرژیک به همراه داشته باشد.
- استفاده از عصاره یا مکمل گیاه پیچک در دوران بارداری و شیردهی توصیه نمی شود زیرا دارای ترکیبات قوی شیمیایی است که ممکن است برای مادر و حنین مضر باشد.
- اگر از داروهای کاهنده فشار خون، داروی شیمی درمانی یا داروهای رقیق کننده خون استفاده می کنید پیش از مصرف این گیاه با پزشک مشورت نمایید. چرا که ممکن است تداخل دارویی شدید ایجاد شود.
عوارض و واکنش های آلرژیک به پیچک
برخی از عوارض جانبی احتمالی گیاه پیچک شامل موارد زیر می باشد:
- تهوع و استفراغ
- ناراحتی معده
- اسهال
- واکنش های پوستی در صورت مصرف موضعی
و از واکنش های آلرژیک شایع مرتبط با گیاه پیچک عبارتند از:
- واکنش های پوستی در اثر تماس مستقیم با برگ شامل کهیر، جوش، سوزن سوزن شدن دهان
- تورم لب ، صورت و دهان
- سردرد
- شکم درد ، استفراغ شدید
در صورت بروز هر نوع واکنش آلرژیک سریعا استفاده از برگ پیچک را کنار گذاشته و به سراغ مراقبت های پزشکی بروید. ضمنا برخی از علائم زیر از واکنش های آلرژیک جدی می باشند که در این موارد مراجعه به اورژانس ضروری است:
- تورم گلو یا زبان
- مشکل تنفسی
- خس خس سینه و سرفه کردن
- سرگیجه ای که متوقف نمی شود.
- گرفتگی صدا
- انقباض گلو