نگهداری آسانسورهای قدیمی یکی از چالش های بزرگ برای مالکان ساختمان های تجاری و مسکونی است. با افزایش عمر آسانسورها نیاز به تعمیرات و نگهداری آنها نیز بیشتر می شود و در صورت عدم توجه به این موارد ممکن است عملکرد کلی سیستم کاهش یابد و حتی خطرات جدی برای کاربران ایجاد شود. در این مقاله به بررسی اصول نگهداری آسانسورهای قدیمی اجزای اصلی این سیستم ها و ارائه راهکارهایی برای نگهداری ساده تر آنها پرداخته می شود.
عملکرد آسانسورهای هیدرولیک و کششی
آسانسورها به دو دسته اصلی هیدرولیک و کششی تقسیم می شوند. آسانسورهای هیدرولیک با استفاده از فشار مایعات برای حرکت دادن کابین کار می کنند. در این سیستم پمپ هیدرولیکی مایع را به داخل سیلندر تزریق می کند و باعث بالا بردن پیستون می شود که کابین آسانسور را جابجا می کند. در هنگام پایین آمدن مایع به مخزن باز می گردد و کابین به آرامی به پایین می آید.
آسانسورهای کششی از موتورهای الکتریکی و سیم های بکسل استفاده می کنند. موتور بالای چاه آسانسور قرار دارد و سیم ها از طریق قرقره ها به کابین متصل می شوند. این نوع آسانسورها به دلیل بهره وری بالاتر در ساختمان های مرتفع تر استفاده می شوند.
اجزای اصلی آسانسورهای قدیمی
در سفارش ساخت آسانسور نگهداری آسانسورهای قدیمی به درک دقیق اجزای آن بستگی دارد. برخی از اجزای مهم شامل موارد زیر هستند :
- موتور و گیربکس : مهم ترین بخش از آسانسورهای کششی که نیاز به تعمیرات منظم دارند تا از عملکرد بهینه آنها اطمینان حاصل شود.
- سیلندر و پیستون در آسانسورهای هیدرولیکی : این اجزا باید از لحاظ نشتی مایع و فشار صحیح به طور منظم بررسی شوند.
- کنترلرها : واحدهای کنترلی مسئول نظارت بر حرکت و توقف کابین هستند و باید از نظر عملکرد الکترونیکی چک شوند.
- سیم بکسل ها : در آسانسورهای کششی وضعیت سیم ها به مرور زمان فرسوده می شود و باید دوره ای تعویض شوند تا از خطرات احتمالی جلوگیری شود.
چالش های نگهداری آسانسورهای قدیمی
نگهداری آسانسورهای قدیمی به دلایل مختلف دشوار است :
- فرسودگی قطعات : با گذشت زمان قطعات اصلی آسانسورها ممکن است دچار خرابی و فرسودگی شوند. برای مثال موتورهای قدیمی ممکن است کارایی خود را از دست بدهند و سیم های بکسل دچار ساییدگی شوند.
- عدم دسترسی به قطعات یدکی : با تولید مدل های جدیدتر قطعات یدکی آسانسورهای قدیمی ممکن است کمیاب شوند.
- مشکلات ایمنی : استانداردهای ایمنی در دهه های اخیر تغییر کرده اند و آسانسورهای قدیمی ممکن است با این استانداردها سازگار نباشند.
راهکارهای ساده برای نگهداری آسانسورهای قدیمی
با وجود چالش های فوق برخی از راهکارهای ساده می توانند به نگهداری و افزایش عمر آسانسورهای قدیمی کمک کنند :
- بازرسی های دوره ای : انجام بازرسی های منظم توسط تکنسین های متخصص می تواند مشکلات را در مراحل اولیه شناسایی کند و از خرابی های بزرگتر جلوگیری کند.
- روغن کاری قطعات متحرک : در آسانسورهای کششی روغن کاری مناسب سیم بکسل ها و قرقره ها می تواند به کاهش سایش و خرابی کمک کند.
- تعویض قطعات کلیدی : تعویض به موقع موتور کنترلر و سیم بکسل ها می تواند عمر مفید آسانسور را به طور چشمگیری افزایش دهد.
- بروزرسانی سیستم کنترلی : بسیاری از آسانسورهای قدیمی با سیستم های کنترلر قدیمی کار می کنند. تعویض این سیستم ها با مدل های جدیدتر می تواند باعث افزایش کارایی و کاهش خطرات شود.
کاربردهای صنعتی آسانسورهای قدیمی
در برخی صنایع همچنان از آسانسورهای قدیمی به ویژه هیدرولیکی استفاده می شود :
- صنعت خودروسازی : برای جابجایی قطعات سنگین در کارخانه ها همچنان از بالابرهای هیدرولیکی استفاده می شود.
- صنعت ساخت وساز : بالابرهای هیدرولیکی برای جابجایی مصالح ساختمانی در ساختمان های کوچک و متوسط کاربرد زیادی دارند.
- بیمارستان ها : آسانسورهای قدیمی به دلیل سادگی در طراحی همچنان در برخی بیمارستان ها برای جابجایی بیماران مورد استفاده قرار می گیرند.
استانداردهای بین المللی و ایمنی
نگهداری آسانسورها باید با رعایت استانداردهای ایمنی بین المللی انجام شود. برخی از مهم ترین استانداردها در این زمینه شامل EN ۸۱–۲۰ و EN ۸۱–۵۰ هستند که به ایمنی عملکرد و نصب آسانسورها می پردازند. همچنین تکنولوژی های نوین مانند سیستم های کنترل هوشمند و سنسورهای تشخیص خطا می توانند به ایمن تر کردن آسانسورهای قدیمی کمک کنند.
جدول مقایسه آسانسورهای هیدرولیک و کششی
|
نوع آسانسور |
آسانسور هیدرولیک |
آسانسور کششی |
|
اصول عملکرد |
استفاده از فشار مایع |
استفاده از سیم بکسل و موتور |
|
مزایا |
مناسب برای ارتفاعات کم و متوسط |
بهره وری بالا در ساختمان های بلند |
|
معایب |
محدودیت در ارتفاع |
نیاز به تعمیرات بیشتر به دلیل پیچیدگی |
نتیجه گیری
نگهداری آسانسورهای قدیمی شاید چالش برانگیز به نظر برسد اما با رعایت چند نکته ساده و انجام تعمیرات منظم می توان عمر مفید آنها را به طور قابل توجهی افزایش داد. استفاده از راهکارهای مناسب و مطابقت با استانداردهای ایمنی می تواند از خطرات احتمالی جلوگیری کند و به کارایی بهتر این سیستم ها کمک کند.
پرسش های متداول
۱. آیا امکان تعویض قطعات آسانسورهای قدیمی وجود دارد؟ بله بسیاری از قطعات آسانسورهای قدیمی مانند موتور سیم بکسل ها و کنترلرها قابل تعویض هستند و می توانند با مدل های جدیدتر جایگزین شوند.
۲. آیا نگهداری آسانسورهای قدیمی هزینه بر است؟ بله اما انجام نگهداری منظم می تواند از خرابی های بزرگتر و هزینه های سنگین تعمیرات جلوگیری کند.
۳. آیا آسانسورهای قدیمی ایمن هستند؟ با انجام بازرسی های دوره ای و بروزرسانی سیستم های کنترلی می توان ایمنی آسانسورهای قدیمی را بهبود بخشید.