کنترل عفونت های بیمارستانی با آموزش و استفاده از تجهیزات مدرن و نو در بیمارستانها

به گزارش خبرگزاری مجله خانواده از قزوین؛ کنترل عفونت های بیمارستانی یک فرآیند پیچیده و مستمر است که نیازمند همکاری همه جانبه تمامی دست اندرکاران حوزه سلامت است. 

با وجود پیشرفت های قابل توجهی که در زمینه کنترل عفونت های بیمارستانی در استان قزوین حاصل شده است همچنان چالش های جدی وجود دارد که نیازمند توجه ویژه مسئولان و دست اندرکاران حوزه سلامت است. 

یکی از بزرگترین چالش ها مسئله مقاومت آنتی بیوتیکی است که درمان عفونت ها را دشوارتر کرده و هزینه های درمانی را افزایش داده است.

کمبود پرسنل متخصص و آموزش دیده در حوزه کنترل عفونت یکی دیگر از چالش های مهم است که اجرای موفق برنامه های کنترل عفونت را با مشکل مواجه می کند. علاوه بر این فرسودگی تجهیزات پزشکی در بسیاری از بیمارستان های استان رعایت نشدن کامل پروتکل های بهداشتی توسط برخی از پرسنل و بیماران و همچنین هزینه بالای اجرای برنامه های جامع کنترل عفونت از دیگر چالش هایی هستند که در این زمینه با آن ها روبرو هستیم. 

آگاهی پایین جامعه نسبت به اهمیت بهداشت فردی و نقش آن در پیشگیری از عفونت ها نیز از عوامل مؤثر بر این مسئله است.
 
برای مقابله با این چالش ها نیاز به همکاری همه جانبه تمامی دستگاه های مسئول و همچنین مشارکت فعال جامعه است. تدوین برنامه های آموزشی جامع سرمایه گذاری در تجهیزات مدرن نظارت مستمر بر رعایت پروتکل های بهداشتی و افزایش آگاهی عمومی از جمله راهکارهایی است که می تواند در بهبود وضعیت کنترل عفونت های بیمارستانی موثر باشد.

کنترل عفونت های بیمارستانی در بیمارستان های استان قزوین

عفونت های بیمارستانی به عنوان یکی از جدی ترین تهدیدات سلامت بیماران بستری همواره دغدغه اصلی سیستم های بهداشتی در سراسر جهان بوده که این عفونت ها که در محیط های بیمارستانی و به دنبال مراقبت های پزشکی ایجاد می شوند می توانند روند بهبود بیماران را طولانی تر کرده هزینه های درمانی را افزایش داده و حتی منجر به مرگ شوند. 

عوامل متعددی از جمله مقاومت آنتی بیوتیکی ضعف سیستم ایمنی بیماران رعایت نشدن اصول بهداشتی و استریلیزاسیون و وجود تجهیزات 
آلوده در بروز این عفونت ها نقش دارند. با شیوع همه گیری کووید-19 اهمیت کنترل عفونت های بیمارستانی بیش از پیش نمایان شد و اقدامات گسترده ای در این زمینه صورت گرفت.

بیمارستان های استان قزوین در پی شیوع گسترده کرونا تحولی چشمگیر در کنترل عفونت های بیمارستانی تجربه کرده اند. با تقویت زیرساخت ها تجهیز بیمارستان ها به دستگاه های پیشرفته ضدعفونی و اجرای دقیق پروتکل های بهداشتی گام های بلندی در جهت حفظ سلامت بیماران برداشته شده است.

 برگزاری دوره های آموزشی مستمر برای کادر درمان و نظارت دقیق بر رعایت استانداردهای بهداشتی از دیگر اقدامات مهمی است که در این استان به اجرا درآمده است. به کارگیری فناوری های نوین مانند سیستم های تهویه هوا با فیلترهای HEPA نیز به طور قابل توجهی در کاهش بار میکروبی محیط های بیمارستانی مؤثر بوده است. 

 

این اقدامات جامع و هدفمند نشان از عزم جدی مسئولان استان قزوین برای مقابله با یکی از چالش های مهم حوزه سلامت یعنی عفونت های بیمارستانی دارد.

 

شناسایی به موقع؛ کلید کاهش عفونت های بیمارستانی

علیرضا ذوالقدری دبیر کمیته کنترل عفونت مدیریت درمان تامین اجتماعی استان قزوین عضو کارگروه کنترل عفونت دانشگاه علوم پزشکی و کارشناس خبره پرستاری در پاسخ به این سوال که وضعیت عفونت های بیمارستانی در استان قزوین چگونه است و چه اقداماتی برای کاهش آن صورت گرفته می گوید: «موضوع عفونت های بیمارستانی یک شاخص مهم در ارزیابی کیفیت خدمات بهداشتی در سراسر جهان است. 

به طور متوسط سازمان بهداشت جهانی تخمین می زند که حدود ۱۰ درصد از بیماران بستری شده در بیمارستان ها به عفونت بیمارستانی مبتلا می شوند که خوشبختانه در ایران این آمار به کمتر از ۳ درصد رسیده است. 

اما این به معنای آن نیست که مشکل عفونت های بیمارستانی در کشور ما حل شده بلکه نشان می دهد سیستم نظارتی ما هم نیاز به بهبود دارد تا بتوانیم تمام موارد ابتلا به این نوع عفونت ها را شناسایی کنیم.»

وی در ادامه با اشاره به وضعیت استان قزوین بیان کرد: در استان قزوین به ویژه در بیمارستان های تحت پوشش تامین اجتماعی و سایر بیمارستان های دولتی و خصوصی با اجرای برنامه های مدون و دقیق برای شناسایی بیماران مبتلا به عفونت بیمارستانی توانسته ایم کنترل خوبی بر این مسئله داشته باشیم و در سطح کشور نیز استان قزوین در رتبه های برتر کنترل عفونت های بیمارستانی قرار دارد. به عنوان مثال بیمارستان شفای تاکستان رتبه اول استان را به خود اختصاص داده است»

پس از کرونا تحولی بزرگ در کنترل عفونت های بیمارستانی در قزوین

دبیر کمیته کنترل عفونت استان قزوین در گفت وگو با خبرنگارما از تحول چشمگیری در کنترل عفونت های بیمارستانی پس از شیوع کرونا خبر داد. 

وی با تعریف عفونت بیمارستانی به عنوان هرگونه عفونت ایجاد شده در 48 ساعت اول بستری در بیمارستان به تشریح روش های جدید شناسایی و کنترل این عفونت ها پرداخت.

ذوالقدری می گوید: «قبل از کرونا بیشتر تمرکز ما بر روی بیمارانی بود که در بیمارستان بستری بودند. اما با شیوع این بیماری و اهمیت بالای کنترل عفونت ها رویکردمان را تغییر دادیم. اکنون علاوه بر نظارت مداوم بر بیماران بستری به صورت فعال بیمارانی را که از بیمارستان مرخص شده اند را نیز پیگیری می کنیم».

به گفته وی تیم های ویژه پس از ترخیص بیماران با تماس تلفنی با آن ها علائم احتمالی عفونت را بررسی می کنند. این اقدام منجر به شناسایی 58 درصد از بیمارانی شده است که پس از ترخیص به عفونت بیمارستانی مبتلا شده اند.

پیگیری بیماران پس از ترخیص کلید موفقیت است
 
ذوالقدری با تأکید بر این جنکته افزود: این روش نه تنها به ما در کنترل بهتر عفونت ها کمک می کند بلکه به بیماران نیز اطمینان می دهد که حتی پس از ترک بیمارستان تحت مراقبت هستند.

در واقع شیوع کرونا باعث شد تا سیستم مراقبتی ما از حالت تدافعی به حالت تهاجمی تغییر کند. با این رویکرد جدید استان قزوین توانسته است گام های بلندی در جهت کاهش عفونت های بیمارستانی بردارد.

مراکز دولتی یا خصوصی کدام بیمارستان ها امن ترند؟

یکی از باورهای رایج در میان مردم این است که بیمارستان های خصوصی محیطی امن تر برای درمان هستند و احتمال ابتلا به عفونت های بیمارستانی در آن ها کمتر است. اما آیا این باور واقعیت دارد؟

علیرضا ذوالقدری دبیر کمیته کنترل عفونت استان قزوین در پاسخ به این سوال می گوید: با احترام به همه فعالان حوزه سلامت باید اذعان کرد
این تصور چندان دقیق نیست. ما با بررسی دقیق آمار عفونت های بیمارستانی در انواع مختلف بیمارستان ها به این نتیجه رسیدیم که تفاوت معناداری بین بیمارستان های دولتی و خصوصی وجود ندارد.

وی ادامه می دهد: عفونت های بیمارستانی به عوامل مختلفی مانند نوع بیماری سیستم ایمنی بیمار و حتی جنسیت او بستگی دارد. اینکه بگوییم به دلیل ازدحام جمعیت احتمال ابتلا به عفونت در بیمارستان های دولتی بیشتر است یک تعمیم نادرست است. شاید در شرایط خاص مانند پاندمی کرونا و افزایش مراجعات بیمارستانی این احتمال اندکی افزایش یابد اما به طور کلی نمی توان این موضوع را به همه بیمارستان های دولتی تعمیم داد.

ذوالقدری تاکید می کند که انتخاب بیمارستان برای درمان باید بر اساس کیفیت خدمات تخصص پزشکان و سایر عوامل مرتبط با سلامتی بیمار صورت گیرد و نه بر اساس دولتی یا خصوصی بودن آن.

فرسودگی تجهیزات؛ تهدیدی جدی برای سلامت بیماران

عضو کارگروه کنترل عفونت دانشگاه علوم پزشکی در این گفت وگویی اختصاصی به نقش حیاتی تجهیزات پزشکی در کنترل عفونت های بیمارستانی اشاره کرد و گفت: عفونت های بیمارستانی یک مسئله چند وجهی است از ورودی بیمارستان گرفته تا اتاق عمل همه بخش ها در کنترل عفونت ها نقش دارند. حتی اگر بهترین پزشکان و پرستاران را داشته باشیم اما تجهیزات پزشکی به درستی ضدعفونی نشوند خطر عفونت به شدت افزایش می یابد.

ذوالقدری با تاکید بر اهمیت استریلیزاسیون تجهیزات پزشکی گفت: خوشبختانه کشور ما در زمینه استریلیزاسیون تجهیزات پزشکی پیشرفت های چشمگیری داشته و تمام بیمارستان ها به دستگاه های استریلیزاسیون پیشرفته مجهز شده اند و وزارت بهداشت نیز به شدت بر این موضوع نظارت دارد.

وی در ادامه به یک نکته مهم اشاره کرد و افزود: اگرچه تجهیزات پیشرفته ای در بیمارستان ها وجود دارد اما فرسودگی برخی از این تجهیزات می تواند به عنوان یک عامل خطرناک عمل کند. تجهیزات فرسوده ممکن است به درستی ضدعفونی نشوند و باعث انتشار عفونت شوند. بنابراین نوسازی و تعویض به موقع تجهیزات پزشکی یکی از ضروریات کنترل عفونت های بیمارستانی است.

کنترل عفونت های بیمارستانی؛ یک جنگ همه جانبه

علیرضا ذوالقدری در ادامه بر اهمیت یک رویکرد جامع برای کنترل عفونت های بیمارستانی تاکید کرد و گفت: کنترل عفونت های بیمارستانی یک کار تیمی است که نیازمند همکاری همه جانبه کادر درمان بیماران و حتی دولت است و کاهش این عفونت ها تنها با تلاش کادر بیمارستان ها ممکن نیست بلکه مشارکت همه افراد جامعه از جمله بیماران و مسئولان را می طلبد.

ذوالقدری با اشاره به نقش مهم بهداشت فردی در پیشگیری از عفونت ها نیز اظهارداشت: رعایت بهداشت دست و بهداشت فردی توسط بیماران یکی از ساده ترین و موثرترین راه ها برای کاهش خطر ابتلا به عفونت است و از سوی دیگر دولت نیز باید با تامین بودجه کافی برای نوسازی بیمارستان ها و تجهیزات پزشکی به کنترل عفونت ها کمک کند.

وی همچنین به مسئله مصرف بی رویه آنتی بیوتیک ها اشاره کرد و گفت: مصرف خودسرانه و بی رویه آنتی بیوتیک ها یکی ازعوامل مهم در افزایش مقاومت باکتری ها و در نتیجه کاهش اثربخشی این داروهاست. ایران متأسفانه در مصرف آنتی بیوتیک ها رکورددار جهان است و این وضعیت نه تنها خطر ابتلا به عفونت های مقاوم به درمان را افزایش می دهد بلکه می تواند در آینده درمان بسیاری از بیماری ها را با چالش جدی مواجه کند.

ذوالقدری در پایان تاکید کرد:کنترل عفونت های بیمارستانی یک سرمایه گذاری بلندمدت در حوزه سلامت است و هزینه هایی که برای کنترل عفونت ها صرف می شود در واقع سرمایه گذاری برای سلامت جامعه است و با کاهش عفونت های بیمارستانی می توانیم از هزینه های درمان بسیاری از بیماری های مرتبط با این عفونت ها جلوگیری کنیم.

انتهای پیام