به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری مجله خانواده، داود لپه‌چی، رئیس هیأت مدیره انجمن حبوبات کشور، در نشست خبری با اصحاب رسانه، با اشاره به اهمیت واردات حبوبات برای کنترل قیمت‌ها در بازار داخلی، اظهار داشت: قیمت حبوبات در کشور به طور مستقیم تحت تاثیر واردات قرار دارد و واردات نقش کنترلی مهمی ایفا می‌کند.
وی افزود: ما حدود ۲۴۰ تا ۲۵۰ هزار تن حبوبات وارد می‌کنیم و در برخی موارد این میزان به ۳۰۰ هزار تن هم می‌رسد. این حجم واردات به تعادل قیمت‌ها در بازار داخلی کمک می‌کند.
وی ادامه داد: مصرف حبوبات در ایران سالانه ۸ تا ۱۰ کیلوگرم و سرانه مصرف جهانی به ازای هر نفر ۱۳ کیلوگرم است.
لپه‌چی با اشاره به اینکه بیشترین واردات حبوبات مربوط به دو قلم کالا یعنی عدس و نخود سیاه است، تصریح کرد: بین ۵۰ تا ۷۰ درصد از کل واردات حبوبات ما به این دو کالا اختصاص دارد. عدس سبز و نخود سیاه که وارد می‌شوند، تاثیر مستقیمی بر قیمت‌ها در بازار داخلی دارند.
وی در ادامه توضیح داد: نخود سیاه که وارد کشور می‌شود، عمدتاً به لپه تبدیل می‌شود. در آذرشهر و دیگر نقاط کشور، کارخانه‌های تولید لپه از این نخود سیاه استفاده می‌کنند و نقش مهمی در تامین نیاز بازار داخلی دارند.
لپه‌چی تأکید کرد: واردات حبوبات نه تنها به تامین نیاز بازار کمک می‌کند، بلکه از افزایش بی‌رویه قیمت‌ها نیز جلوگیری می‌نماید. بنابراین، باید با دقت و برنامه‌ریزی دقیق به این مسئله پرداخته شود.
تأثیر تحریم‌ها و نوسانات ارزی بر بازار حبوبات
وی اظهار داشت: یکی از بزرگترین مشکلاتی که ما طی سال‌های اخیر با آن مواجه بوده‌ایم، تأثیر تحریم‌ها بر این حوزه است.
وی افزود: نرخ ارز حبوبات که بر اساس ارز نیمایی تعیین می‌شود، اکنون بین ۴۲ تا ۴۵ هزار تومان نوسان دارد. این نوسانات ارزی حدود ۳۰ درصد به افزایش قیمت حبوبات منجر می‌شود. البته باید به این نکته توجه داشت که قیمت‌های جهانی نیز در این امر تأثیرگذار هستند.
لپه‌چی با اشاره به کاهش قیمت جهانی حبوبات در سال جاری گفت: با توجه به شرایط کشت امسال، قیمت جهانی حبوبات در حال کاهش است. عدس سبز در روسیه برداشت شده و حدود ۴ ماه دیگر برداشت عدس کانادا، که بزرگترین تولیدکننده عدس در دنیا است، آغاز می‌شود. پیش‌بینی می‌شود که قیمت عدس از ۱۸۰۰ دلار به ۱۳۰۰ دلار کاهش یابد، که این کاهش قیمت تأثیر مستقیمی بر قیمت تمام‌شده برای مصرف‌کننده در ایران خواهد داشت.
وی با اشاره به اینکه نوسانات نرخ ارز و قیمت جهانی حبوبات یکدیگر را پوشش می‌دهند تصریح کرد: امسال، با توجه به تغییر نرخ ارز حبوبات، شاهد افزایش قیمت‌ها بودیم. از اسفند سال گذشته، همزمان با تغییر نرخ ارز و افزایش قیمت جهانی حبوبات، افزایش قیمت‌ها در بازار داخلی نیز آغاز شد و حدود ۲ ماه طول کشید تا این تأثیرات در بازار ایران خود را نشان دهد.
رئیس هیأت مدیره انجمن حبوبات خاطرنشان کرد: ما منتظر فصل جدید برداشت حبوبات هستیم و امیدواریم که با کاهش قیمت‌های جهانی، تأثیر مثبتی بر بازار داخلی داشته باشیم. اگر در ۶ ماهه دوم سال اتفاق خاصی در کشورهایی مانند هند رخ ندهد، مانند سیل سال گذشته که محصول آن‌ها را خراب کرد، انتظار داریم که قیمت‌ها تثبیت شوند و مشکلی در تأمین حبوبات در بازار داخلی به وجود نیاید.
چالش‌های واردات و تأثیر تحریم‌ها بر صنعت حبوبات
لپه‌چی با اشاره به اینکه تحریم‌ها تأثیرات جدی بر فرآیند واردات و جابجایی پول داشته‌اند، تصریح کرد: یکی از بزرگترین مشکلات ما در حال حاضر جابجایی پول است. به دلیل تحریم‌ها نمی‌توانیم به طور مستقیم پول را به فروشندگان واریز کنیم و مجبوریم از روش‌های دیگری استفاده کنیم که این روش‌ها هزینه‌بر هستند. به عنوان مثال، اکنون شرکت نیکو پول ما را در چین به ما تحویل می‌دهد، در حالی که باید این پول را به هند پرداخت کنیم. این امر باعث می‌شود که حدود ۵ تا ۶ درصد هزینه اضافی برای واردکننده ایجاد شود.
محدودیت‌های کنترل قیمت و چالش‌های فسادپذیری حبوبات
وی با اشاره به محدودیت‌های موجود در کنترل قیمت نهایی محصولات بسته‌بندی‌شده، اظهار داشت: قیمتی که در بسته‌بندی تعیین می‌شود، تا حدی تحت کنترل ماست. اما باید توجه داشت که هزینه‌های مختلفی وجود دارد که بر قیمت نهایی تاثیر می‌گذارد، از جمله هزینه‌های تولید، پخش، و هزینه‌های مرتبط با فروشگاه‌های زنجیره‌ای که بسیار بالا هستند. همین امر باعث می‌شود که قیمت نهایی بسته‌بندی‌شده نسبت به محصولات فله‌ای تفاوت زیادی داشته باشد.
وی با تاکید بر اینکه انجمن حبوبات نقش محدودی در کنترل قیمت‌های بسته‌بندی دارد، افزود: بسته‌بندی در ایران تحت کنترل انجمن است، اما وقتی محصول از مرحله بسته‌بندی خارج می‌شود، از کنترل ما نیز خارج می‌شود. به همین دلیل ما نمی‌توانیم به طور دقیق در این حوزه مداخله کنیم و بگوییم که قیمت بسته‌بندی به چه شکل باید باشد. این حوزه جدا از ماست و هزینه‌های خاص خود را دارد.
لپه‌چی همچنین به چالش‌های مربوط به فسادپذیری حبوبات اشاره کرد و گفت: حبوبات محصولاتی هستند که فسادپذیری بالایی دارند. به عنوان مثال، در دمای بالای ۵۰ درجه در بندر، اگر کانتینر چند ماه بماند، احتمال ایجاد حشرات کوچک مانند شپشک وجود دارد که باعث فساد سریع‌تر محصول می‌شود.
رئیس هیأت مدیره انجمن حبوبات در ادامه با اشاره به مشکلات موجود در روند ترخیص کالاها از گمرکات کشور، اظهار داشت: بر اساس اعلام دولت، ۲۵ درصد از کالاهای اساسی باید ارزش‌گذاری و سپس از گمرک ترخیص شوند. در غیر این صورت، ۹۰ درصد از کالاها ترخیص می‌شوند و ۱۰ درصد باقی می‌ماند تا تخصیص ارز انجام شود. در حال حاضر، حبوباتی مانند نخود تحت بخشنامه‌ای از جهاد کشاورزی امکان ترخیص دارند، اما کالاهای دیگر مانند لوبیا همچنان منتظر هستند و باید این بخشنامه هرچه زودتر به گمرکات ابلاغ شود تا از فساد احتمالی کالاها جلوگیری شود.
لپه‌چی در پایان تأکید کرد: اگر شرایط فعلی تغییر نکند و کالاها به موقع ترخیص نشوند، احتمال فساد و از بین رفتن محصولات وجود دارد که این مسئله باید به سرعت حل شود.