حقایق علمی ۸۵؛
سگ ها با داشتن دو مسیر هوایی مجزا برای تنفس و بویایی قادر به تحلیل دقیق بوها بدون اختلال در فرآیند تنفس هستند که این ویژگی قدرت بویایی شگفت انگیزی به آن ها می بخشد.
به گزارش خبرگزاری آنا سگ ها با حس بویایی قوی و منحصر به فرد خود شناخته می شوند. در واقع حس بویایی آنها یکی از پیچیده ترین سیستم های بیولوژیکی در میان حیوانات است. یکی از دلایل این قدرت بویایی وجود دو مجرای هوایی مجزا در بینی سگ ها است که یکی برای تنفس است و دیگری برای بویایی. این ویژگی خاص به سگ ها کمک می کند تا همزمان بتوانند به راحتی نفس بکشند و بو ها را تحلیل کنند.
هنگامی که سگ نفس می کشد هوا از طریق سوراخ های بینی به دو مسیر جداگانه تقسیم می شود. یکی از این مسیر ها مستقیماً به ریه ها می رود و فرآیند تنفس را کلید می زند در حالی که مسیر دیگر به ناحیه ای اختصاصی برای «بویایی» هدایت می شود. این بخش بویایی به دلیل وجود بافت هایی به نام روپوشه بویایی (Olfactory Epithelium) که دارای گیرنده های بویایی (Olfactory Receptors) است می تواند مولکول های بویایی را جذب و تحلیل کند.
در بینی انسان تنها یک مسیر هوایی برای تنفس و بویایی وجود دارد اما سگ ها با این سیستم دوگانه می توانند بو ها را بدون نیاز به توقف تنفس تجزیه و تحلیل کنند. همچنین در بینی سگ ها حدود ۳۰۰ میلیون گیرنده بویایی وجود دارد که این تعداد در انسان ها حدود ۶ میلیون است. علاوه بر این سگ ها منطقه ای به نام پیاز بویایی (Olfactory Bulb) دارند که بخش قابل توجهی از مغز آنها را تشکیل می دهد و وظیفه پردازش اطلاعات بویایی را بر عهده دارد.
حس بویایی قوی سگ ها کاربرد های فراوانی دارد. از جست وجوی افراد گمشده در عملیات نجات گرفته تا شناسایی مواد مخدر و مواد منفجره. حتی امروزه برخی از سگ ها برای شناسایی بیماری ها از جمله سرطان و دیابت آموزش می بینند. با توجه به این که مولکول های مختلف بویایی می توانند نشانگر های شیمیایی بیماری ها را در بدن آزاد کنند سگ ها قادر به شناسایی این مولکول ها از طریق بویایی هستند.
یکی از رفتار های جالب در سگ ها هنگام بو کشیدن بازدم از طرفین بینی است! هنگامی که سگ در حال بو کشیدن است هوای بازدم به طرفین بینی هدایت می شود به طوری که بو ها دوباره به داخل بینی بازمی گردند. این چرخه دَم و بازدم به سگ اجازه می دهد که مسیر بو ها را دنبال کند و آنها را به خوبی تجزیه و تحلیل کند.